Το λεύκωμα - με αφιερώματα σε όλα τα ιστορικά και θρησκευτικά μνημεία της Ευρυτανίας καθώς και ιστορικό των πρώτων Ευρυτάνων μεταναστών στις Ηνωμένες Πολιτείες καθώς και βιογραφικά τους στοιχεία - την ύπαρξη του οποίου πληροφορήθηκε ο Γιάννης Πεσλής από τον Πάνο Τ. Αυγέρη στο Μάραθο το 2008, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά στην επιστολή του - μας ταχυδρομήθηκε τον Απρίλιο από το Γιάννη Πεσλή.
Δωρίθηκε στην Ένωση από την κα φωτεινή Μπομποτσιάρη, κάτοικο της Βόρειας Καρολίνας και ο πρόεδρος της Ένωσης με τη σειρά του, το δώρισε στο Μάραθο, τόπο καταγωγής των γονιών του. Το λεύκωμα δόθηκε για συντήρηση - υπήρχαν φθορές - σε κατάστημα των Αθηνών και θα φυλάσσεται από 03 Ιουνίου 2012 , στο Μάραθο.
Λεπτομερής η περιγραφή του Ευρυτάνα Αθανασίου Κ. Κριτσέλη, καταγόμενου από τους Κορυσχάδες - η σύζυγός του Ευγενία, το γένος Κ. Λελούδη από το Καρπενήσι - που φιλοξενείται στο λεύκωμα και περιγράφει την άφιξή του στην Αμερική, αρχές του 1901. Η περιγραφή του Κριτσέλη, φαίνεται ότι συντάχθηκε στη δεκαετία του 40 και μας δίνει πλήθος στοιχείων για το μεταναστευτικό ρεύμα και την αρχή της καινούργιας ζωής των Ευρυτάνων στις Ηνωμένες Πολιτείες. Παραθέτουμε απόσπασμα της περιγραφής του Κριτσέλη - κρατήσαμε την ορθογραφία και τον τρόπο γραφής όπως είναι στο Λεύκωμα :
«Η μετανάστευσις των Ευρυτάνων ήρχισεν , σχεδόν, μετά το 1900. Πρίν του 1900 εν Αμερική Ευρυτάνες ήσαν μόνον οι εκ Βίνιανης τρείς Κλειτσαίοι Ιωάννης, Αριστείδης και Σεραφείμ και ο Κωνσταντίνος, νομίζω Κονδύλης, ως και εκ Μαραθιά ο Κωνσταντίνος Κωστούλης. Όταν εγώ ήλθα εις τας αρχάς του 1901 εύρον τους εξής Ευρυτάνας: Εκτός των ανωτέρω οι οποίοι ήλθον πρίν του 1898 ευρήκα τους αδελφούς Καρακωστή εκ Μαραθιά, Γεώργιον, Νικόλαον και Αριστείδην και τον Νικόλαον Καροπλεσίτην. Εκ Καρπενησίου τους Αγησίλαον Κολοβόν, Ζαχαρίαν Ανθούλην και Ιωάννην Παπαιωάννου, εκ Φραγκίστης τον Γεώργιον Αναγνωστόπουλον, εκ Κερασόβου τον Αριστείδην Τσιόκον, εκ Μεγάλου Χωρίου τον Βασίλειον Παπαγιάννην, εκ Καστανιάς τον Δελενίκα και εκ Κορυσχάδων τους Ζαχαροπούλους θείον και ανεψιόν. Ο Κωστούλης ευρίσκετο εις Σικάγον, οι Ζαχαρόπουλοι και ο Δελενίκας στη Βοστώνη και οι λοιποί έμενον εις Νέαν Υόρκην. Οι πρίν του 1898 ελθόντες Βινιανίται Κλειτσαίοι, Κονδύλης, διηύθυνον FRIUTS STAND (σ.σ : πάγκο με φρούτα) , οι μεν Κλειτσαίοι εις τους 23 δρόμους, ο δε Κονδύλης κοντά στο Σέντραλ Παρκ στους 57 ή 59 δρόμους» περιγράφει ο Κριτσέλης.
Μεταξύ άλλων στο λεύκωμα συναντάμε δισέλιδο άρθρο (σελ 157 -158) με τίτλο « Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΩΝ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ ΜΥΡΕΣΗΣ ΑΓΡΑΦΩΝ» γραμμένο από το δικηγόρο Αθηνών Κωνσταντίνο Ε. Χινόπωρο από τη Μυρίκη Ευρυτανίας και όπως αναφέρεται στο βιογραφικό του «και είναι γνωστότατος εις τους Ευρυτάνας ως δικηγορεύων επί πολλά έτη εις Καρπενήσιον» ο οποίος συμμετείχε τη δεκαετία του 40, σε επιτροπή διανομής φαρμάκων στον Νομό Ευρυτανίας (Πιθανόν ο Χινόπωρος να επισκέφτηκε το Μάραθο στα τέλη της δεκαετίας του 40. Το άρθρο του έχει ημερομηνία 1952 , χρονιά έκδοσης του λευκώματος).
Στο άρθρο για την εκκλησία του Μαράθου μας δίνετε και η πληροφορία – άγνωστη σε μας μέχρι σήμερα - ότι στα 1793 επίτροπος στην εκκλησία των Ταξιαρχών ήταν ο Γεώργιος Ζιάκας!!!!!
Από τα γειτονικά στο Μάραθο επτά χωριά του τέως Δήμου Αγράφων , συναντάμε βιογραφικά του Νικόλαου Χρ. Κάππα, από το Μοναστηράκι Αγράφων, ο οποίος έφτασε στην Αμερική το 1914, είχε ένα γιό ονόματι Χρήστο και η σύζυγός του Μαρία κατάγονταν από τη Βίνιανη , όπως και του Γεωργίου Μπαμπαλή από τα Άγραφα , ο οποίος μετανάστευσε στην Αμερική το Νοέμβριο του 1905 , παντρεύτηκε την Αικατερίνη το γένος Ιωάννου Τσάμη από το Κεράσοβο και απέκτησαν τρία παιδιά τον Παναγιώτη, Ιωάννη και Μαρία. Και για την οικογένεια Μπαμπαλή αναφέρεται , ότι :
Ενθουσιώδης υποστηρικτής της εν Αμερική Ευρυτανικής κινήσεως ο κ. Γ. Μπαμπαλής είναι εκ των πρωτεργατών της ιδρύσεως της Ενώσεως «ΤΟ ΒΕΛΟΥΧΙ» συμμετασχών εις διαφόρους Επιτροπάς και εργασθείς με ιδιαίτερον ενθουσιασμόν υπέρ των σκοπών των Ευρυτάνων. Κατά την έκδοσιν του παρόντος λευκώματος είναι αντιπρόεδρος της Ενώσεως των Ευρυτάνων , μέλος δε και της επιτροπής Εράνου. Η Κα Αικατερίνη Γ. Μπαμπαλή διετέλεσε μέλος του συμβουλίου των «Θυγατέρων της Ευρυτανίας», νυν δε Αντιπρόεδρος αυτής, προσφέρουσα μεγάλας υπηρεσίας διά την πραγματοποίησιν αποστολών εις την Ευρυτανίαν
Ιδού λοιπόν πεδίον δόξης λαμπρόν για τους μελλοντικούς ερευνητές του μεταναστευτικού ρεύματος των Ευρυτάνων στην Αμερική για να μπορέσουμε να έχουμε αντίστοιχα το ……Ευρυτανικό «Συναξάρι Αντρέα Κορδοπάτη*»
Οι Μαραθιώτες ευχαριστούν θερμά την κα Μπομποτσιάρη για τη δωρεά του λευκώματος, τον Γιάννη Πεσλή για την φροντίδα του και θα αποστείλουν επιστολές ευχαριστήριες τόσο στη δωρήτρια του λευκώματος, όσο και στην Ένωση και στον άξιο Μαραθιώτη, Πρόεδρό της.
•Θανάση Βαλτινού, «Συναξάρι Αντρέα Κορδοπάτη», δημοσιευμένο για πρώτη φορά στο περιοδικό «Ταχυδρόμος» το Γενάρη - Φλεβάρη 1964, τυπώθηκε τον Ιανουάριο του 1972 , για λογαριασμό των εκδόσεων «Κέδρος» στην Αθήνα και αναφέρεται στις προσπάθειες - πραγματική ιστορία - του Αντρέα Κορδοπάτη από το χωριό Δάρα Μαντινείας, να μεταναστεύσει στην Αμερική , την παράνομη έξοδό του στη χώρα το 1903 - του είχε απαγορευτεί η έξοδος λόγω ασθενείας - τη dδιαμονή στην Αμερική κυνηγημένος, τη σύλληψη και απέλασή του. Ανέβηκε τη θεατρική περίοδο 2011-2012 , από την «Ελεύθερη Σκηνή» Νάξου 84, πλ. Κολιάτσου. Στο ρόλο του Αντρέα Κορδοπάτη - και στη σκηνοθεσία - ο Αντώνης Αντωνίου. Θα επαναληφθεί την ερχόμενη θεατρική περίοδο.
eliasb56@otenet.gr
