Παρασκευή 22 Φεβρουαρίου 2013

Ο ΠΡΟΥΣΟΣ ΣΤΙΣ ΤΕΧΝΕΣ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΜΠΑΚΟΓΙΩΡΓΟΣ Η τέχνη είναι η πνευματική διαμαρτυρία μας, είναι μια θαραλλέα απόπειρα να υποδείξει κανείς στη ζωή το σωστό δρόμο. (Όσκαρ Ουάιλντ ) -Γράφει η Λεωνή Θανασούλα


Ο Προυσός με την μοναδική του φύση και τον μαγνητισμό που αποπνέει, έχει αποτελέσει αντικείμενο του χρωστήρα πολλών ζωγράφων.Ένας από αυτούς είναι ο ευρυτάνας Θανάσης Μπακογιώργος, γεννημένος στη Μαυρομμάτα τη δύσκολη δεκαετία του 1940. Το κοκκινόχωμα αποτέλεσε την ύλη των εκφραστικών του αναζητήσεων κατά την παιδική ηλικία, όταν έπλαθε τις μορφές των ηρώων της Επανάστασης, όπως του Καραϊσκάκη, του Μπότσαρη κ.α.

Η δημοσίευση σκίτσων του κατά την εφηβική του ηλικία στο περιοδικό «Το Σπίτι του Παιδιού» (περιοδικό των παιδοπόλεων της βασίλισσας Φρειδερίκης που κυκλοφόρησε από το 1950-1969), ήταν η πρώτη αναγνώριση και ενθάρρυνση.
Με σπουδές σκηνογραφίας  στην ΑΣΚΤ και αυτοδίδακτος ουσιαστικά στη ζωγραφική, εξερευνώντας διάφορες τάσεις, κατέληξε να ορίσει την βυζαντινή παράδοση ως πεδίο της τέχνης του τόσο θεματολογικά όσο και τεχνοτροπικά.Το έργο των Κόντογλου, Μποστ και Θεόφιλου είναι σημείο αναφοράς για εκείνον, χωρίς όμως να παύει να παρακολουθεί τις σύγχρονες τάσεις της ελληνικής εικαστικής ζωής. Με είκοσι ατομικές εκθέσεις και συμμετοχή σε πολλές ομαδικές συνεχίζει ακούραστος τη δημιουργική του πορεία.
Για τον Μπακογιώργο, η παράδοση λειτουργεί ως πολύτιμο εφαλτήριο, την οποία ο δημιουργός μετουσιώνει με το προσωπικό του όραμα, την δύναμη της θέλησής του και την άοκνη εργασία.Θεμελιώδη πνευματικά ερείσματα για εκείνον, τα αρχαιοελληνικά και πατερικά κείμενα.
Το ελληνικό τοπίο, με σταθερή απουσία της ανθρώπινης μορφής από τους πίνακές του, παρουσιάζεται ως βασική του θεματολογία, από τα τέλη της δεκαετίας του ’80 και μετά. Οι μονές του Αγ. Όρους, των Μετεώρων, οι φανταστικές, βυζαντινές του πολιτείες στέκουν ως μοναδικά αρχιτεκτονικά σύμπαντα ανεξάρτητα από τον χώρο και το χρόνο.
Στην ερώτησή μας «τι είναι το τοπίο για σας;» αυθόρμητα ο ζωγράφος απαντά: «η ζωή η ίδια, το χρώμα!». Το ευρυτανικό τοπίο τον εμπνέει με την συνεχή εναλλαγή επιπέδων και διαθέσεων, αστείρευτη εικαστική πρόκληση. Το μοναστήρι της Προυσιώτισσας αποτελούμενο από ένα μοναδικό, σχεδόν απόκοσμο σύμπλεγμα ορεινού αναγλύφου και αρχιτεκτονικής της ανάγκης, παρουσιάζεται στο έργο του εξημερωμένο, διυλισμένο στα ανθρώπινα μέτρα, προσεγγίσιμο, αφήνοντας το αρχικό δέος στον παρατηρητή του πραγματικού τοπίου. Ο μοναστηριακός τόπος είναι σημείο αγαλλίασης για τον ζωγράφο και αυτή την ηρεμία και την πνευματικότητα αποπνέουν οι απεικονίσεις του Προυσού, την επίδραση της Θείας Χάρης στην ύπαρξη του πιστού και του λιγότερο πιστού που έχει επισκεφθεί το μοναστήρι, έχει προσευχηθεί, έχει αναπνεύσει την ατμόσφαιρά του. Ο Μπακογιώργος με τους πίνακες αυτούς αναδιφά τους απώτερους στόχους του: την αλήθεια της ανθρώπινης ψυχής, όπως αντανακλάται στον υλικό κόσμο. Ο Προυσός και το μοναστήρι του αποτελούν την ιδανική αφορμή για τις αναζητήσεις του είδους αυτού.
Η ευρυτανική γη, «η μάνα μου», όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Θανάσης Μπακογιώργος,αποτελεί το αντικείμενο μιας εκ νέου αναζήτησηςκαι προσωπικής συνάντησης. Θα παρουσιάσει τα ευρυτανικά τοπία υπό το πρίσμα μιας βιωματικής διαδρομής που ξεκινά από τα παιδικά χρόνια έως και σήμερα, ύστερα από πενήντα περίπου χρόνια εικαστικής δημιουργίας και ενατένισης.
Κι ωστόσο όρθιος στην καθορισμένη θέση του ο καλλιτέχνης,
Σαν τον κορμό του δέντρου, δεν κάνει τίποτε άλλο
από το να συγκεντρώνει και να μεταδίδει από τα βάθη.
Ούτε υπηρετεί, ούτε διατάζει, απλά μεταβιβάζει.
Η θέση του είναι ταπεινή και η ομορφιά της κορυφής του δέντρου δεν του ανήκει.
Απλά και μόνο πέρασε από μέσα του.
                                                   (ΠάουλΚλέε)
Σημ.: Η εν λόγω παρουσίαση έγινε κατόπιν συζήτησης που ο ζωγράφος ευγενικά μοιράστηκε μαζί μας στον χώρο του βιβλιοπωλείου του Ιανού στις 12/2/2013. Τον ευχαριστούμε από καρδιάς.