Παρασκευή 23 Σεπτεμβρίου 2011

Βομβαρδισμός των αισθήσεων


Γράφει ο Γιώργος Σταυράκης

Πέρασαν οι δεκαετίες του 40, 50 και 60 όταν η ελληνική ύπαιθρος ζούσε την υπανάπτυξη και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Όταν οι χωρικοί ήταν χωρισμένοι σε δικούς και ξένους. Βαρύ κατάλοιπο της εμφυλιοπολεμικής σύγκρουσης που δίχαζε και ταλάνιζε πολύ κόσμο.

Τότε ήταν περίπου λύτρωση για εκείνους που κατάφερναν να πάνε στα αστικά κέντρα πουλώντας ακόμη και ζηλευτές περιουσίες ,ε αντάλλαγμα ένα τυχαίο διαμέρισμα των δύο δωματίων στην Κυψέλη, στα Σεπόλια, στο Παγκράτι. Με τα χρόνια οι νεοαστοί, οι «Αθηναίοι» δηλαδή, αυτομάτως σχεδόν, θεωρούσαν τον εαυτό τους ταξικά αναβαθμισμένο και τυχερό.
Αυτή τους την πεποίθηση την τροφοδοτούσαν πολύ εκείνοι που επέμειναν να μένουν ακόμη στο χωριό. Να καλλιεργούν το λαχανόκηπο, να θρέφουν λίγες κότες για να κάνουν πεσκέσι φρέσκα αβγά στους πρώην συγχωριανούς, αλλά τώρα «υψηλούς» επισκέπτες που ήρθαν από την Αθήνα.
Για σαράντα και πλέον χρόνια (1940-1990) η εγκατάλειψη της υπαίθρου πήρε δραματικές διαστάσεις με αποτέλεσμα χωριά προικισμένα από τη φύση να είναι σήμερα σχεδόν ακατοίκητα, ίσως με πέντε-έξι γέροντες. Σε άλλα μεγαλύτερα χωριά οι λιγοστοί κάτοικοι έχουνε χρόνια να ακούσουν κλάμα μωρού παιδιού.
Τα σχολεία κλειστά, αφού δεν υπάρχουν παιδιά. Ανυποψίαστοι για τα μελλούμενα μιας αθρόας και ενίοτε απρογραμμάτιστης αστικοποίησης σήμερα πληρώνουμε τις συνέπειες.
Σε αυτό συνέβαλλαν «εγκληματικά» και οι αρμόδιοι πολιτικοί μεταβάλλοντας την Αθήνα και την Αττική σε μια απέραντη τσιμεντούπολη τύπου Λατινικής Αμερικής. Με αυτό το μεγάλο έλλειμμα προνοητικότητας και χωρίς καμιά ουσιαστική ανθρωπο-κοινωνική μελέτη συντελέστηκε η μεγάλη οικολογική καταστροφή.
Ε, και τι σχέση έχουν όλα αυτά με το βομβαρδισμό των αισθήσεων; Θα ρωτούσατε. Είναι σε όλους γνωστό ότι η Αθήνα κατάντησε να είναι η περισσότερο μολυσμένη και απάνθρωπη πόλη στην Ευρώπη με εξαίρεση κάποιες πόλεις της Ασίας και της Αφρικής. Συνεπώς; Οι πέντε αισθήσεις μας καθημερινά βομβαρδίζονται πολύ πιο πέρα από τα όρια αντοχής της ανθρώπινης φύσης. Ιατρικές έρευνες μας λένε για τη μεγαλύτερη αύξηση των καρδιοαγγειακών νοσημάτων. Μας μιλούν για την αυξανόμενη προσβολή από κακοήθεις όγκους, για την αύξηση προβλημάτων ψυχικής υγείας κ.α.
Ίσως οι πιο καταδυναστευμένες αισθήσεις μας είναι η ακοή, η όραση και η όσφρηση. Από το πρωί που ξυπνάμε για τη δουλειά οι αισθήσεις αυτές δέχονται επίθεση από πανταχόθεν. Τα δηλητηριώδη αέρια και οι ρύποι που κυκλοφορούν στον αέρα τα εισπνέουμε καθημερινά επιβαρύνοντας έτσι το αναπνευστικό σύστημα. Η ακοή μας ταλαιπωρείται από τους ποικίλους θορύβους πολλών ντεσιμπέλ που προέρχονται από μια απέραντη ζούγκλα αυτοκινήτων και μηχανημάτων που λειτουργούν ασταμάτητα. Οι ειδικοί μας λένε ότι ο συνεχής θόρυβος μέρα και νύχτα επιτείνει την αύξηση του στρες, την ψυχολογική ένταση και το άγχος. Ένας καταιγισμός από εναλλαγή εικόνας και ήχου από την T.V., τα κινητά, τον υπολογιστή συμπληρώνουν την επιβάρυνση.
Τα ταχυφαγία (fast food) που αυξάνονται ανά την επικράτεια με τις «πλαστικές» τροφές καταφέρνουν να ικανοποιήσουν χιλιάδες νέους που συνωστίζονται για τη γεύση. Μια γεύση αμφίβολης υγιεινής, όπως λένε οι ειδικοί διατροφολόγοι. Έτσι λοιπόν ο βιασμός των αισθήσεων ανοίγει το δρόμο για μια σειρά από προβλήματα ψυχικής και σωματικής υγείας. Χωρίς να το υποψιαζόμαστε, η ανθρώπινη οντότητα μπαίνει σε διαδικασία διάλυσης.
Μπορεί η τεχνολογία και οι επιστήμες να έχουν κάνει άλματα, δεν κατάφεραν, όμως, να καλυτερεύσουν την αληθινή ποιότητα ζωής εκατομμυρίων αστικοποιημένων πολιτών, οι οποίοι με δικής τους επιλογή εγκατέλειψαν το φυσικό τους χώρο στο κυνήγι μιας καλύτερης ζωής. Εγκλωβισμένοι τώρα στις μεγάλες πόλεις χωρίς περιθώρια άλλης επιλογής βιώνουμε τις συνέπειες μιας απρογραμμάτιστης και «βάρβαρης» κοινωνικής ζωής καλά αμπαρωμένοι πίσω από την πόρτα στο διαμέρισμα της πολυκατοικίας.