Την Πέμπτη 22-12-2011 συζητήθηκε στη Βουλή των Ελλήνων υπό την προεδρία του Βύρωνα Πολύδωρα, η με αριθμό 336/19-12-2011 Επίκαιρη Ερώτηση του Βουλευτή Ευρυτανίας Ηλία Καρανίκα προς τον Υπουργό Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, σχετικά με την τροποποίηση του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων για τη Στερεά Ελλάδα.Παίρνοντας το λόγο ο Βουλευτής Ευρυτανίας αναφέρθηκε στον Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων λέγοντας τα εξής:
«Ο Χάρτης Περιφερειακών Ενισχύσεων που θεσμοθετήθηκε το 2006, όπως γνωρίζετε, αποτελεί έναν κεντρικό άξονα για τις κρατικές ενισχύσεις σε ορισμένες περιφέρειες, για την προώθηση ουσιαστικά της οικονομικής ανάπτυξης.
Ενώ όμως ο Χάρτης τροποποιήθηκε για την Κεντρική και τη Δυτική Μακεδονία το 2010, δεν έγινε το ίδιο για τη Στερεά Ελλάδα, το Νότιο Αιγαίο κ.λπ. Γνωρίζετε ότι εξ αιτίας της Βοιωτίας που είχε μέχρι τότε κατά κεφαλήν εισόδημα 148% του μέσου όρου, η Ευρυτανία που βρισκόταν στο 54%, εντάχθηκε στην Γ΄ Ζώνη.
Αυτός ο Χάρτης, όμως, έβαλε άλλες κατευθυντήριες γραμμές, όπως είναι τα επίπεδα ενισχύσεων κατά τις προηγούμενες περιόδους, τη γεωργική θέση και τη γειτνίαση, την πυκνότητα του πληθυσμού, την ανεργία, που ως γνωστό στην Ευρυτανία πλησιάζει το 50% ειδικά στους νέους. Εντούτοις παρέμεινε άδικος για την Ευρυτανία. Είναι πάρα πολύ άδικος, γιατί εξομοιώνει τον εργάτη με τον Ωνάση και βγάζει το μέσο όρο.
Γι’ αυτό ακριβώς θα ήθελα να ρωτήσω τον Υπουργό αν είναι διατεθειμένος να ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση τροποποίηση, αλλαγή, διαμόρφωση του Χάρτη σε νέα πλαίσια που ακριβώς να μην αφήνει περιοχές όπως η Ευρυτανία ή η Φωκίδα απέξω. Το δεύτερο που θα ήθελα να ρωτήσω είναι αν το Υπουργείο Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας είναι διατεθειμένο μέσω των προγραμμάτων στήριξης της εργασίας, όπως είναι το εθνικό αποθεματικό και τα απρόβλεπτα, να ενισχύσει τις μικρομεσαίες και τις μικρές επιχειρήσεις, ώστε να ελαττώσουμε τουλάχιστον την ανεργία στον τόπο μας".
Απαντώντας ο κ. Μωραΐτης, Υφυπουργός Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας τόνισε ότι αντιλαμβάνεται την αγωνία την οποία μετέφερε στην αίθουσα του Kοινοβουλίου ο Βουλευτής Ευρυτανίας. Αναφέρθηκε στο γεγονός ότι ο κ. Καρανίκας έχει επανειλημμένα τονίσει το ζήτημα αυτής της αδικίας και επεσήμανε ότι οι κανόνες και η μεθοδολογία υπολογισμού για την κατάταξη των περιφερειών είναι κοινές για όλα τα κράτη-μέλη με αποτέλεσμα η Στερεά Ελλάδα να εμφανίζει μια παραποιημένη εικόνα, η οποία σε καμία περίπτωση δεν έχει σχέση με την πραγματική εικόνα της περιφέρειας. Εξήγησε ότι οι αλλαγές στην Κεντρική και Δυτική Μακεδονία στις οποίες είχε υπάρξει παρόμοιο πρόβλημα έγιναν διότι προβλεπόταν από τον ίδιο τον Χάρτη να πραγματοποιηθεί εκ νέου αξιολόγηση αυτών των περιφερειών το 2010. Οι κοινοτικοί κανονισμοί δεν δίνουν περαιτέρω δυνατότητα για εκ νέου αξιολόγηση κάποιων περιφερειών βάσει των επικαιροποιημένων στοιχείων του κατά κεφαλήν ΑΕΠ τους. Επίσης, δεν δίνεται δυνατότητα για αξιολόγηση νομών στα πλαίσια μίας περιφέρειας.
Έτσι, στις προθέσεις του Υπουργείου είναι να διαπραγματευτεί την αναμόρφωση του νέου χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων για την επόμενο προγραμματική περίοδο 2014-2020. Στα πλαίσια αυτού του στόχου αναγνώρισε ως απόλυτη την ανάγκη να ληφθούν υπ’ όψιν περισσότερα κριτήρια, όπως κι ανέφερε ο Βουλευτής Ευρυτανίας στην Eρώτησή του και τόνισε χαρακτηριστικά: "Προωθούμε τη συμπλήρωση των δεικτών με μεγέθη που να πατάνε στην πραγματικότητα και να αποτυπώνουν με ρεαλισμό τις κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες της κάθε περιφέρειας".
Αναφερόμενος στο ζήτημα των αποθεματικών που έθιξε ο κ. Καρανίκας, εξήγησε ότι και αυτό βρίσκει εμπόδιο στο ίδιο ακριβώς πρόβλημα, καθώς η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας είναι επίσης και εκτός του Aποθεματικού Aπροβλέπτου και προσκρούει στη μονοδιάστατη αυτή αντίληψη του υφιστάμενου Xάρτη των κρατικών ενισχύσεων.
Έτσι είναι ευθύνη της ίδιας της Περιφέρειας να δει το θέμα μεταφοράς πόρων από άλλους άξονες, που έχουν μικρότερη απορρόφηση ή από απεντάξεις ανενεργών έργων προς τον άξονα της επιχειρηματικότητας. Το Υπουργείο ενθαρρύνει τις Περιφέρειες σήμερα στο πλαίσιο της αναθεώρησης των επιχειρησιακών προγραμμάτων στο να πάρουν πρωτοβουλίες προς αυτή την κατεύθυνση.
Τέλος ο κ. Υπουργός αναφέρθηκε στην ευκαιρία που δίνεται με το πρόγραμμα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων ύψους 500 εκατομμυρίων, το οποίο θα καταρτιστεί από την Περιφέρεια σε συνεργασία με τους εμπλεκόμενους βουλευτές και οπωσδήποτε θα είναι περισσότερο δίκαια κατανεμημένο. Αυτός ο Χάρτης, όμως, έβαλε άλλες κατευθυντήριες γραμμές, όπως είναι τα επίπεδα ενισχύσεων κατά τις προηγούμενες περιόδους, τη γεωργική θέση και τη γειτνίαση, την πυκνότητα του πληθυσμού, την ανεργία, που ως γνωστό στην Ευρυτανία πλησιάζει το 50% ειδικά στους νέους. Εντούτοις παρέμεινε άδικος για την Ευρυτανία. Είναι πάρα πολύ άδικος, γιατί εξομοιώνει τον εργάτη με τον Ωνάση και βγάζει το μέσο όρο.
Γι’ αυτό ακριβώς θα ήθελα να ρωτήσω τον Υπουργό αν είναι διατεθειμένος να ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση τροποποίηση, αλλαγή, διαμόρφωση του Χάρτη σε νέα πλαίσια που ακριβώς να μην αφήνει περιοχές όπως η Ευρυτανία ή η Φωκίδα απέξω. Το δεύτερο που θα ήθελα να ρωτήσω είναι αν το Υπουργείο Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας είναι διατεθειμένο μέσω των προγραμμάτων στήριξης της εργασίας, όπως είναι το εθνικό αποθεματικό και τα απρόβλεπτα, να ενισχύσει τις μικρομεσαίες και τις μικρές επιχειρήσεις, ώστε να ελαττώσουμε τουλάχιστον την ανεργία στον τόπο μας".
Απαντώντας ο κ. Μωραΐτης, Υφυπουργός Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας τόνισε ότι αντιλαμβάνεται την αγωνία την οποία μετέφερε στην αίθουσα του Kοινοβουλίου ο Βουλευτής Ευρυτανίας. Αναφέρθηκε στο γεγονός ότι ο κ. Καρανίκας έχει επανειλημμένα τονίσει το ζήτημα αυτής της αδικίας και επεσήμανε ότι οι κανόνες και η μεθοδολογία υπολογισμού για την κατάταξη των περιφερειών είναι κοινές για όλα τα κράτη-μέλη με αποτέλεσμα η Στερεά Ελλάδα να εμφανίζει μια παραποιημένη εικόνα, η οποία σε καμία περίπτωση δεν έχει σχέση με την πραγματική εικόνα της περιφέρειας. Εξήγησε ότι οι αλλαγές στην Κεντρική και Δυτική Μακεδονία στις οποίες είχε υπάρξει παρόμοιο πρόβλημα έγιναν διότι προβλεπόταν από τον ίδιο τον Χάρτη να πραγματοποιηθεί εκ νέου αξιολόγηση αυτών των περιφερειών το 2010. Οι κοινοτικοί κανονισμοί δεν δίνουν περαιτέρω δυνατότητα για εκ νέου αξιολόγηση κάποιων περιφερειών βάσει των επικαιροποιημένων στοιχείων του κατά κεφαλήν ΑΕΠ τους. Επίσης, δεν δίνεται δυνατότητα για αξιολόγηση νομών στα πλαίσια μίας περιφέρειας.
Έτσι, στις προθέσεις του Υπουργείου είναι να διαπραγματευτεί την αναμόρφωση του νέου χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων για την επόμενο προγραμματική περίοδο 2014-2020. Στα πλαίσια αυτού του στόχου αναγνώρισε ως απόλυτη την ανάγκη να ληφθούν υπ’ όψιν περισσότερα κριτήρια, όπως κι ανέφερε ο Βουλευτής Ευρυτανίας στην Eρώτησή του και τόνισε χαρακτηριστικά: "Προωθούμε τη συμπλήρωση των δεικτών με μεγέθη που να πατάνε στην πραγματικότητα και να αποτυπώνουν με ρεαλισμό τις κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες της κάθε περιφέρειας".
Αναφερόμενος στο ζήτημα των αποθεματικών που έθιξε ο κ. Καρανίκας, εξήγησε ότι και αυτό βρίσκει εμπόδιο στο ίδιο ακριβώς πρόβλημα, καθώς η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας είναι επίσης και εκτός του Aποθεματικού Aπροβλέπτου και προσκρούει στη μονοδιάστατη αυτή αντίληψη του υφιστάμενου Xάρτη των κρατικών ενισχύσεων.
Έτσι είναι ευθύνη της ίδιας της Περιφέρειας να δει το θέμα μεταφοράς πόρων από άλλους άξονες, που έχουν μικρότερη απορρόφηση ή από απεντάξεις ανενεργών έργων προς τον άξονα της επιχειρηματικότητας. Το Υπουργείο ενθαρρύνει τις Περιφέρειες σήμερα στο πλαίσιο της αναθεώρησης των επιχειρησιακών προγραμμάτων στο να πάρουν πρωτοβουλίες προς αυτή την κατεύθυνση.
Στη δευτερολογία του ο κ. Καρανίκας είπε:
«Άκουσα με μεγάλη προσοχή τον κύριο Υπουργό. Είναι γεγονός ότι με αρκετή πίεση -και δική μου- και με πολλή καλή θέληση δική του βάλαμε ορισμένους στόχους και προχωράνε ορισμένα προγράμματα για υποδομές. Γιατί οι στόχοι του ΕΣΠΑ, ο Στόχος 2, όπως πολύ καλά γνωρίζετε, αφήνει έξω τις υποδομές. Γι’ αυτό ακριβώς χρωστάω ένα «ευχαριστώ» στον κύριο Υπουργό, γιατί τουλάχιστον δρομολογήσαμε την ολοκλήρωση μελετών για το δρόμο Λαμία-Καρπενήσι για να πάψουμε πια να βαφτίζουμε ως εθνικό το επαρχιακό δίκτυο, που περνάει μέσα από τις κοινότητες. Η Ευρυτανία είναι η μόνη περιοχή που δεν έχει εθνικό δίκτυο. Και φυσικά δεν πρέπει να παραλείψουμε και μια αναφορά στην έγκριση της παράκαμψης Μακρακώμης-Μάκρης.
Η Ευρυτανία, όπως πολύ καλά γνωρίζετε, είναι μέσα στις πέντε ομορφότερες και καθαρότερες περιοχές της Ευρώπης. Και αυτό δεν είναι τοπικιστική έπαρση, άλλοι το λένε, δεν το λέω εγώ. Δεν έχει, όμως, καθόλου υποδομές. Όμως, υπάρχουν ακόμη παλαιοί καποδιστριακοί δήμοι, που δεν έχουν ούτε ένα μέτρο άσφαλτο. Γι’ αυτό ακριβώς, επειδή το ΕΣΠΑ δεν ενισχύει υποδομές, θέλουμε τη βοήθεια του Υπουργού, για να αναπτύξουμε τις υποδομές. Γιατί από αύριο θα είμαστε στο 2012!
Επειδή η ανεργία είναι πάρα πολύ υψηλή στον τόπο μου, δίκαιη και ρεαλιστική πρόταση θα ήταν, κύριε Υπουργέ –το έχω πει και παλαιότερα- η Βοιωτία να προσαρτηθεί στην Αττική. Εφόσον δεν μπορέσετε να περάσετε νέα δομή στις Περιφερειακές Ενισχύσεις σε επίπεδο νομαρχιακών δομών, όπως ήταν παλιά, τουλάχιστον απαλλάξτε μας από τη Βοιωτία. Γιατί μας ανεβάζει το κατά κεφαλήν εισόδημα, που δεν το χρειαζόμαστε. Και ξέρουμε πώς έγινε: Τότε που έπρεπε να φύγουν όλες οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις από την Αττική, πήγαν δίπλα στην Εθνική Οδό, στα σύνορα με την Αττική. Το γνωρίζουμε πολύ καλά όλοι. Όλες αυτές οι επιχειρήσεις ουσιαστικά ανήκουν στην Αττική, γιατί όλοι οι επιχειρηματίες μένουν στην Αθήνα. Αυτό, λοιπόν, θα ήταν δίκαιο.
Και τώρα έχω μια πρόταση την οποία θέλω να δείτε πολύ σοβαρά: Γιατί να μην γίνει η Ευρυτανία Ειδική Οικονομική Ζώνη; Αν όχι όλη -αφήστε το Καρπενήσι απ’ έξω- γιατί όχι η Φουρνά, ο Κλειτσός, τα Άγραφα; Το γνωρίζετε πάρα πολύ καλά –το είχα πει πολύ παλιότερα απ’ αυτό το Βήμα της Βουλής - ότι δεν μπορεί να πληρώνει το ίδιο ΦΠΑ το καφενεδάκι σε οποιοδήποτε χωριό της Ευρυτανίας, παραδείγματος χάρη στα Κέδρα με τη Μύκονο και το Κολωνάκι. Γιατί να μην γίνει εκεί Ειδική Οικονομική Ζώνη; Γνωρίζετε πάρα πολύ καλά πόσα προτερήματα, πόσες απαλλαγές έχουν οι Ειδικές Οικονομικές Ζώνες.
Γι’ αυτό ακριβώς, θα ήθελα να το δείτε με πάρα πολύ προσοχή αυτό και θα ήθελα, τουλάχιστον στο βαθμό που μπορείτε και που το επιτρέπουν τα οικονομικά του Υπουργείου Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας & Ναυτιλίας το οποίο υπηρετείτε, τον τόπο μου να τον δείτε με άλλο μάτι. Και το λέω αυτό όχι για συναισθηματικούς λόγους, αλλά για πραγματικούς. Δεν μπορεί να υπάρχουν διακρίσεις μεταξύ περιφερειών. Το έχω πει κατ’ επανάληψη, δεν μπορεί η Μάνη –δεν έχω τίποτα με τη Μάνη, την αγαπάω, είναι υπέροχη- να έχει άσφαλτο εδώ και πενήντα χρόνια σε όλα τα χωριά και τα περίχωρα και εμείς να έχουμε χωματόδρομους".
Στη δευτερολογία του ο κ. Μωραΐτης τόνισε:
«Είπατε, κύριε Καρανίκα, ότι πρέπει να δούμε τις υποδομές, ότι είμαστε στο «Στόχο 2» και από εκεί έχουμε χάσει αρκετά, κρατικές ενισχύσεις κ.λπ. Ακριβώς γι’ αυτό το λόγο η Στερεά Ελλάδα έχει ένα ειδικό αναπτυξιακό πρόγραμμα ύψους 150 εκατομμυρίων ευρώ. Και ακριβώς γι’ αυτό το λόγο η Φωκίδα έχει το δικό της αναπτυξιακό πρόγραμμα ύψους 45 εκατομμυρίων ευρώ.
Να αναφέρω και κάποια στοιχεία: Το πρώτο αναπτυξιακό πρόγραμμα περιλαμβάνει τριάντα έξι έργα συνολικού προϋπολογισμού 150 εκατομμυρίων ευρώ, τα οποία καλύπτουν σχεδόν το σύνολο του προϋπολογισμού του προγράμματος, αλλά με πολύ χαμηλή απορρόφηση η οποία βρίσκεται μόλις στο 1,6%. Το πρόγραμμα «ΠΑΜΦΩΚΙΣ» έχει προϋπολογισμό 45 εκατομμύρια ευρώ και παρουσιάζει απορρόφηση της τάξεως του 16,2%."
Θα ήθελα να μεταφέρετε στους συμπολίτες σας ότι κι αυτή η Κυβέρνηση εξακολουθεί να στηρίζει αυτά τα δυο αναπτυξιακά προγράμματα. Θα πρέπει, όμως, να τρέξουμε λίγο και να δούμε τους χρόνους. Θα πρέπει να ξαναδούμε τα έργα -και το τονίζω αυτό- γιατί πολλές φορές σ’ αυτή τη χώρα γίνεται ένας πρόχειρος προγραμματισμός, τον οποίο βρίσκουμε μπροστά μας μετά. Αυτός είναι και ο λόγος που έχουμε τέτοια νούμερα απορρόφησης και στα δύο αναπτυξιακά προγράμματα.
Πιστεύω ότι η αναθεώρηση του ΕΣΠΑ είναι μια ευκαιρία να καθίσουμε και να χαράξουμε για τη συγκεκριμένη περιφέρεια μια νέα στρατηγική ανάπτυξης, η οποία δεν θα στηρίζεται σε πήλινα πόδια και η οποία θα επιλύει τα πραγματικά προβλήματα που έχει ο κάθε νομός ξεχωριστά ώστε να μπορέσουμε να ξανακερδίσουμε την εμπιστοσύνη των πολιτών. Εκτιμώ ότι δεν πρέπει να επαναλάβουμε αυτά τα λάθη που έγιναν στο παρελθόν. Θα πρέπει με σοβαρότητα να πορευτούμε από εδώ και πέρα.
Να μεταφέρετε λοιπόν στους συμπατριώτες σας ότι αυτή τη στιγμή αυτά τα αναπτυξιακά προγράμματα, τα οποία υπάρχουν μπορούν πράγματι να αλλάξουν τη μοίρα ενός τόπου, αν όλοι είμαστε υπεύθυνοι, αν όλοι είμαστε μέσα στους χρόνους που πρέπει και τους τηρήσουμε συστηματικά."
