Το φεγγάρι θα αρχίσει εμφανώς να μειώνει τη φωτεινότητά του (έναρξη της μερικής έκλειψης) στις 21:23. Η έναρξη της ολικής φάσης είναι στις 22:22 και θα διαρκέσει για μία ώρα και 40 λεπτά, συνεπώς θα έχουμε την ευκαιρία να παρατηρήσουμε την ολική φάση έως τις 00:02 (τα μεσάνυχτα δηλαδή). Εκεί θα παρατηρήσουμε ότι η Σελήνη σχεδόν χάνεται από τον ουράνιο θόλο, έχοντας ένα αμυδρό χαλκο-κόκκινο χρώμα. Το όλο φαινόμενο (λήξη της μερικής έκλειψης) θα ολοκληρωθεί στις 01:02
Η έκλειψη της Σελήνης μπορεί να παρατηρηθεί με ασφάλεια δια γυμνού οφθαλμού. Βέβαια αν κάποιος χρησιμοποιήσει κιάλια ή τηλεσκόπιο θα μπορεί να δει περισσότερες λεπτομέρειες της Σελήνης, η οποία θα είναι ολόκληρη (πανσέληνος). Διευκρινίζεται ότι η Σελήνη επειδή είναι ένα πολύ φωτεινό αντικείμενο, αποφεύγουμε να την παρατηρούμε με τηλεσκόπιο ή κιάλια, όταν είναι ορατό το μεγαλύτερο από το μισό τμήμα της. Είναι ευκαιρία λοιπόν στην έκλειψη να παρατηρήσουμε με τηλεσκόπιο ολόκληρο το δίσκο του δορυφόρου μας.
Επεξήγηση των εκλείψεων
Έκλειψη είναι γενικά το φαινόμενο όπου ένα ουράνιο σώμα εξαφανίζεται από τον ουρανό (εκλείπει). Αυτό μπορεί να συμβαίνει είτε γιατί εισέρχεται στη σκιά κάποιου άλλου σώματος (έκλειψη Σελήνης), είτε γιατί παρεμποδίζεται η οπτική επαφή με τον παρατηρητή (έκλειψη Ηλίου). Αν η Σελήνη βρεθεί ακριβώς στην προέκταση της ευθείας Ήλιος - Γη, τότε η σκιά της Γης, καλύπτει τη Σελήνη (παραπάνω εικόνα) και έχουμε έκλειψη Σελήνης.
Είναι φανερό, γεωμετρικά, ότι έκλειψη Σελήνης μπορούμε να παρατηρήσουμε μόνο κατά τη στιγμή ακριβώς που έχουμε Πανσέληνο. Αντίστοιχα έκλειψη Ηλίου, ακριβώς κατά τη στιγμή που έχουμε Νέα Σελήνη. Θα μπορούσε κάποιος να αναρωτηθεί, γιατί δεν έχουμε από μία έκλειψη Σελήνης και Ηλίου κάθε μήνα.
Η απάντηση βρίσκεται στο ότι η Σελήνη δεν περιστρέφεται ακριβώς στο ίδιο επίπεδο όπου περιστρέφεται η Γη γύρω από τον ήλιο, αλλά σε ένα επίπεδο με κλίση +- 5 μοίρες. Έτσι τα τρία σώματα (Ήλιος, Γη και Σελήνη) ευθυγραμμίζονται ακριβώς μόνο σε συγκεκριμένες περιόδους, όπως αυτή τη περίοδο ευθυγράμμισης, που μας έδωσε μερική έκλειψη Ηλίου (μη ορατή από Ελλάδα) στις 2/6/2011, ολική έκλειψη Σελήνης στις 15/6/2011, και μερική έκλειψη Ηλίου (πάλι αόρατη από Ελλάδα) στις 1/7/2011.
Να σημειωθεί ότι η προηγούμενη ολική έκλειψη Σελήνης ορατή από Ελλάδα ήταν στις 3 Μαρτίου 2007, η δε επόμενη αντίστοιχη στις 31 Ιανουαρίου 2018.
Παρατήρηση:
Ο Σύλλογος Φίλων Ερασιτεχνικής Αστρονομίας Ευρυτανίας θα στήσει τηλεσκόπιο για την ελεύθερη παρατήρηση του φαινομένου από το κοινό, στο Δασικό Χωριό Λιβαδάκι (μεταξύ Μεγάλης Κάψης και Μαυρίλου) από τις 9:30 μμ την Τετάρτη 15/6/2011.
Σας προσκαλούμε όλους στην παρατήρηση της Ολικής Έκλειψης, μπορείτε επίσης να προσκαλέσετε και να ενημερώσετε κάθε έναν που ενδιαφέρεται.
Πρέπει να μεταφερθείτε με δικά σας μεταφορικά μέσα στο Δασικό Χωριό.
Αν το επιτρέψουν οι συνθήκες, ίσως και να διασκεδάσουμε και με άλλους τρόπους, εκτός από την παρατήρηση της Σελήνης. Πρόσθετες πληροφορίες - πχ εάν κάποιος δεν έχει μεταφορικό μέσον: 22370 80843 Κοπανάκης Μανώλης, Τσιμάκη Περσεφόνη.
Όποιος πάλι θέλει να παρατηρήσει το φεγγάρι μόνος του, αρκεί να βρεθεί σε ένα σημείο που έχει καλή ορατότητα Ανατολικά – Νοτιοανατολικά, διότι η έκλειψη της Σελήνης θα πραγματοποιείται ήδη από όταν το φεγγάρι είναι χαμηλά στον ορίζοντα.
Έτσι αν το βράδυ της Τετάρτης, δεν βρίσκετε το φεγγάρι, μην ανησυχείτε, απλά η Σελήνη μας παίζει ένα παροδικό κρυφτούλι.
(Χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία από το eclipse.gsfc.nasa.gov και το astrovox.gr)
Η έκλειψη της Σελήνης μπορεί να παρατηρηθεί με ασφάλεια δια γυμνού οφθαλμού. Βέβαια αν κάποιος χρησιμοποιήσει κιάλια ή τηλεσκόπιο θα μπορεί να δει περισσότερες λεπτομέρειες της Σελήνης, η οποία θα είναι ολόκληρη (πανσέληνος). Διευκρινίζεται ότι η Σελήνη επειδή είναι ένα πολύ φωτεινό αντικείμενο, αποφεύγουμε να την παρατηρούμε με τηλεσκόπιο ή κιάλια, όταν είναι ορατό το μεγαλύτερο από το μισό τμήμα της. Είναι ευκαιρία λοιπόν στην έκλειψη να παρατηρήσουμε με τηλεσκόπιο ολόκληρο το δίσκο του δορυφόρου μας.
Επεξήγηση των εκλείψεων
Έκλειψη είναι γενικά το φαινόμενο όπου ένα ουράνιο σώμα εξαφανίζεται από τον ουρανό (εκλείπει). Αυτό μπορεί να συμβαίνει είτε γιατί εισέρχεται στη σκιά κάποιου άλλου σώματος (έκλειψη Σελήνης), είτε γιατί παρεμποδίζεται η οπτική επαφή με τον παρατηρητή (έκλειψη Ηλίου). Αν η Σελήνη βρεθεί ακριβώς στην προέκταση της ευθείας Ήλιος - Γη, τότε η σκιά της Γης, καλύπτει τη Σελήνη (παραπάνω εικόνα) και έχουμε έκλειψη Σελήνης.
Είναι φανερό, γεωμετρικά, ότι έκλειψη Σελήνης μπορούμε να παρατηρήσουμε μόνο κατά τη στιγμή ακριβώς που έχουμε Πανσέληνο. Αντίστοιχα έκλειψη Ηλίου, ακριβώς κατά τη στιγμή που έχουμε Νέα Σελήνη. Θα μπορούσε κάποιος να αναρωτηθεί, γιατί δεν έχουμε από μία έκλειψη Σελήνης και Ηλίου κάθε μήνα.
Η απάντηση βρίσκεται στο ότι η Σελήνη δεν περιστρέφεται ακριβώς στο ίδιο επίπεδο όπου περιστρέφεται η Γη γύρω από τον ήλιο, αλλά σε ένα επίπεδο με κλίση +- 5 μοίρες. Έτσι τα τρία σώματα (Ήλιος, Γη και Σελήνη) ευθυγραμμίζονται ακριβώς μόνο σε συγκεκριμένες περιόδους, όπως αυτή τη περίοδο ευθυγράμμισης, που μας έδωσε μερική έκλειψη Ηλίου (μη ορατή από Ελλάδα) στις 2/6/2011, ολική έκλειψη Σελήνης στις 15/6/2011, και μερική έκλειψη Ηλίου (πάλι αόρατη από Ελλάδα) στις 1/7/2011.
Να σημειωθεί ότι η προηγούμενη ολική έκλειψη Σελήνης ορατή από Ελλάδα ήταν στις 3 Μαρτίου 2007, η δε επόμενη αντίστοιχη στις 31 Ιανουαρίου 2018.
Παρατήρηση:
Ο Σύλλογος Φίλων Ερασιτεχνικής Αστρονομίας Ευρυτανίας θα στήσει τηλεσκόπιο για την ελεύθερη παρατήρηση του φαινομένου από το κοινό, στο Δασικό Χωριό Λιβαδάκι (μεταξύ Μεγάλης Κάψης και Μαυρίλου) από τις 9:30 μμ την Τετάρτη 15/6/2011.
Σας προσκαλούμε όλους στην παρατήρηση της Ολικής Έκλειψης, μπορείτε επίσης να προσκαλέσετε και να ενημερώσετε κάθε έναν που ενδιαφέρεται.
Πρέπει να μεταφερθείτε με δικά σας μεταφορικά μέσα στο Δασικό Χωριό.
Αν το επιτρέψουν οι συνθήκες, ίσως και να διασκεδάσουμε και με άλλους τρόπους, εκτός από την παρατήρηση της Σελήνης. Πρόσθετες πληροφορίες - πχ εάν κάποιος δεν έχει μεταφορικό μέσον: 22370 80843 Κοπανάκης Μανώλης, Τσιμάκη Περσεφόνη.
Όποιος πάλι θέλει να παρατηρήσει το φεγγάρι μόνος του, αρκεί να βρεθεί σε ένα σημείο που έχει καλή ορατότητα Ανατολικά – Νοτιοανατολικά, διότι η έκλειψη της Σελήνης θα πραγματοποιείται ήδη από όταν το φεγγάρι είναι χαμηλά στον ορίζοντα.
Έτσι αν το βράδυ της Τετάρτης, δεν βρίσκετε το φεγγάρι, μην ανησυχείτε, απλά η Σελήνη μας παίζει ένα παροδικό κρυφτούλι.
(Χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία από το eclipse.gsfc.nasa.gov και το astrovox.gr)