Οπου να είναι θα αρχίσει να φυτρώνει στον τόπο μας το τσάι του Βουνού μαζί με πολλά άλλα αρωματικά φυτά. Το τσάι του βουνού αποτέλεσε για πολλά, πάρα πολλά χρόνια το πρωινό ρόφημα, μόνο του ή με λίγο ψωμί (τριψάνα) του ευρυτάνα γεωργού ή κτηνοτρόφου. Όμως αποτέλεσε και το φάρμακο για τον κρυωμένο ή γενικά τον άρωστο. Δεν ήταν το γιατροσόφι της γιαγιάς. Από την αρχαιότητα και τον Διοσκουρίδη χρησιμοποιήθηκε για την επούλωση των πληγών. Ήταν το φάρμακο. Πρόσφατα αποδεικνύουν επιστημονικές μελέτες που έγιναν τα στην Ευρώπη τη χρησιμότητα του τσάι του βουνού ως προληπτικό, αλλά και ως φάρμακο σε πολλές περιπτώσεις. Σύμφωνα με αποτελέσματά τους δικαιώνονται οι παλιοί που το είχαν σε πρώτη ζήτηση. Το τσάι του Βουνού ή σιδερίτης είναι ενδημικό και αυτοφυές σε πολλές περιοχές της Ελλάδα που έχουν υψόμετρο πάνω από 1000 μέτρα. Στην Ελλάδα υπάρχουν πολλά είδη του γένους Σιδερίτης, περίπου 17, που περιλαμβάνει πολυετή φυτά. Ανάμεσα σε αυτά είναι το τσάι του Άθω, του Παρνασσού ή του Βελουχιού (που ανήκει το τσάι της Παθούλας, της Καλλιακούδας, κτλ), του Ταϋγέτου κτλ. Είναι ξερική καλλιέργεια,δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις και έτσι αναπτύσσεται και σε πετρώδη εδάφη. Στην Ευρυτανία κυριαρχεί το αυτοφυές τσάι του Βουνού. Αυτό είναι το κυρίαρχο. Σπάνια υπάρχουν μερικές φωλιές από τσάι σε ‘γιούρτι’ ή κήπο του Ευρυτάνα. Αυτό συλλέγεται με μαχαίρι και δεν ξεριζώνεται. Δυστυχώς όμως τα τελευταία χρόνια συλλέγεται από «εργολάβους» με εργάτες που δεν «πονούν» τον τόπο ,το ξεριζώνουν με αποτέλεσμα σε περιοχές να λιγοστεύει. Περιέχει υψηλή συγκέντρωση συστατικών χρήσιμων στο αιθέριο έλαιο. Τέτοια συστατικά είναι διάφορα φλαβονοειδή όπως luteolin, apigenin. Χρησιμοποιείται ως αφέψημα .Παρουσιάζει ισχυρή αντιφλεγμονώδη, αντιθρομβωτική, αντιυπερτασική, σπασμολυτική, αντιμικροβιακή δράση και αντιοξειδωτική. Τσάι του βουνού με μέλι και λεμόνι αποτελεί ένα καλό φάρμακο που μαλακώνει το λαιμό. Χρησιμοποιείται ,λόγω του σιδήρου που περιέχει, για την πρόληψη της αναιμίας. Συγκριτικά οι ορεινοί πληθυσμοί με το τσάι και τη διατροφή τους φακές, λαχανικά κτλ, είχαν μια διατροφική ασπίδα στην Μεσογειακή αναιμία. Μελέτες, τελευταία, έδειξαν ότι δρα σαν αναστολέας στην ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων. Ακόμη βοηθά στην διατήρηση της μνήμης και σύμφωνα με μελέτες Γερμανικής ερευνητικής ομάδας βοηθά στην καταπολέμηση του Αλτσχάμειρ, καθώς και με Ελληνικές μελέτες αποδείχτηκε ότι βοηθά στην πρόληψη της οστεοπόρωσης.
Για να συνεχίσει η αειφορία του τσάι στα ευρυτανικά βουνά, πρέπει να ληφθούν κάποια ελάχιστα μέτρα. Πρώτα από όλα να περιγραφούν οι περιοχές που παρουσιάζουν το περισσότερο τσάι. Να γίνει σήμανση των περιοχών ότι το τσάι είναι αυτοφυές και βιολογικό. Να γίνει ορθολογική διαχείριση της συγκομιδής του. Τοποθέτηση φυλάκων ώστε η συλλεκτική περίοδος να αρχίσει όταν θα βρίσκεται στο κατάλληλο στάδιο της ανθοφορίας και η συλλογή του να βρίσκεται υπό έλεγχο. Να γίνει ειδικό συσκευαστήριο με «ομάδα» νέων έτσι που το τσάι του βουνού να «μπει» σε φακελάκι, όπως για παράδειγμα ο κρόκος Κοζάνης, το φασκόμηλο κτλ. Θα μπορούσε η ομάδα αυτή να έρθει σε επαφή με την βοήθεια π.χ. της Δημοτικής Αρχής, με εταιρίες Ελληνικές που παράγουν σήμερα τη νέα γενιά προϊόντων ή τα Superfoods.Αυτές χρησιμοποιούν ή ένα τρόφιμο όπως το Ιπποφαές της Εύβοιας,τη Σπιρουλίνα της Εύβοιας,το Ζεόλιθο Θράκης,το γαιδουράγκαθο ή μίγμα από αρωματικά φυτά όπως η Εταιρεία Κορρές με τη συνεργασία του Αναγκαστικού Συν/μού Κρόκου Κοζάνης που παράγει διάφορα αφεψήματα με κρόκο Κοζάνης όπως με μέντα και λεμονόχορτο, με φασκόμηλο και λουΐζα, με δενδρολίβανο και θυμάρι κτλ. Παρόμοια προϊόντα παράγει και Γερμανική Εταιρεία. Εδώ για την Ευρυτανία , θα μπορούσε βασικό «στοιχείο» να είναι το τσάι του βουνού το αυτοφυές και στη συνέχεια να προστεθούν, μέντα, σαλέπι, ρίγανι ,κτλ.
