1,1 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ-ΟΞΥΓΟΝΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ»
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ LEADER
Δημόσια Δαπάνη Εθνική Συμμετοχή Κοινοτική Συμμετοχή
€ 294.697.261 € 70.127.261 € 224.570.000
Τι είναι η προσέγγιση LEADER;
Η πρωτοβουλία LEADER I αποτέλεσε αρχή μίας νέας προσέγγισης στην πολιτική αγροτικής ανάπτυξης, δίνοντας την ευκαιρία στις τοπικές κοινωνίες να σχεδιάσουν και να επιλέξουν οι ίδιες τον τρόπο και τη «διαδρομή» ανάπτυξή τους. Τα ενθαρρυντικά αποτελέσματά της οδήγησαν σε ένα πιο συστηματικό και ολοκληρωμένο σχεδιασμό της LEADER II. Η πρωτοβουλία συνεχίστηκε, κατά τη 3η Προγραμματική Περίοδο, με την LEADER PLUS, στην ίδια λογική και φιλοσοφία των προηγούμενων εφαρμογών. Στην 4η Προγραμματική Περίοδο, μέσω της προσέγγισης LEADER, η οποία πλέον είναι ενσωματωμένη στο ΠΑΑ (Άξονας 4), εφαρμόζονται τοπικά προγράμματα με ολοκληρωμένο και πολυτομεακό χαρακτήρα
σε αγροτικές περιοχές μικρότερες της περιφέρειας. Τα προγράμματα αυτά υλοποιούνται με την «εκ των κάτω προς τα πάνω προσέγγιση», από τοπικά εταιρικά σχήματα δημοσίου – ιδιωτικού τομέα (Ομάδες Τοπικής Δράσης – Ο.Τ.Δ.) που δραστηριοποιούνται σε συγκεκριμένη περιοχή παρέμβασης.
Σε ποιες περιοχές της χώρας εφαρμόζεται;
Η προσέγγιση LEADER υλοποιείται σε αγροτικές περιοχές της χώρας και ειδικότερα
σε ορεινές, μειονεκτικές, νησιωτικές και πεδινές περιοχές. Οι επιλεγμένες περιοχές,
των οποίων το ποσοστό εκτιμάται ότι καλύπτει περίπου 65% της έκτασης της χώρας, διαθέτουν συνοχή και επάρκεια πόρων. Ο πληθυσμός τους κυμαίνεται μεταξύ 5.000 και 150.000 κατοίκων, ενώ οι σχετικές παρεμβάσεις υλοποιούνται σε Δημοτικά Διαμερίσματα έως 5.000 κατοίκους.
Πώς σχεδιάζονται τα τοπικά προγράμματα και ποιοι είναι υπεύθυνοι για την υλοποίησή τους;
Τα τοπικά προγράμματα σχεδιάζονται από τις Ο.Τ.Δ. μετά από ενέργειες διαβούλευσης με τους αντιπροσωπευτικούς εταίρους της κάθε περιοχής και χαρακτηρίζονται από πολυτομεακό σχεδιασμό και αλληλεπίδραση μεταξύ φορέων και έργων της τοπικής οικονομίας. Τα προγράμματα υποβάλλονται για έγκριση από τις ενδιαφερόμενες Ο.Τ.Δ. στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, από το οποίο αξιολογούνται. Η διαδικασία επιλογής και αξιολόγησης των Ο.Τ.Δ. και των αντίστοιχων τοπικών προγραμμάτων είναι ανοικτή στις σχετικές αγροτικές περιοχές και καθορίζεται βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων που διασφαλίζουν την άμιλλα μεταξύ των ομάδων που είναι σε θέση να σχεδιάσουν και να εφαρμόσουν στρατηγικές τοπικής ανάπτυξης. Οι Ομάδες Τοπικής Δράσης που εκπονούν και εφαρμόζουν τη στρατηγική τοπικής ανάπτυξης πρέπει να είναι αντιπροσωπευτικές των δημοσίων και ιδιωτικών φορέων της περιοχής αναφοράς τους. Συνιστούν κοινή δομή με νομική μορφή αυτή της Ανώνυμης Εταιρείας ή Κοινοπραξία, με ενδεικτικούς εταίρους Δήμους ή Κοινότητες, Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις ή και άλλους φορείς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΚΕΔΚΕ, ΕΝΑΕ, ΤΕΔΚ, Σύνδεσμοι και οι Ανώνυμες Αναπτυξιακές Εταιρείες Ο.Τ.Α.), φορείς του ευρύτερου δημοσίου τομέα, συνεταιρισμοί και ενώσεις αυτών, Επιστημονικοί φορείς, Επιμελητήρια, φορείς συλλογικών, κοινωνικών και οικονομικών συμφερόντων, καθώς και τραπεζών και πιστωτικών ιδρυμάτων.
Ποιο είναι το περιεχόμενο των τοπικών προγραμμάτων;
Tα τοπικά προγράμματα της προσέγγισης περιλαμβάνουν τα εξής Μέτρα:
1. Στρατηγικές τοπικής ανάπτυξης
2. Συνεργασία
3. Δαπάνες λειτουργίας, απόκτηση δεξιοτήτων
1. Μέσω των παρεμβάσεων που αφορούν στρατηγικές τοπικής ανάπτυξης επιδιώκεται:
•η προώθηση αναπτυξιακών πρωτοβουλιών που σχεδιάζονται και υλοποιούνται σε τοπικό επίπεδο
•η ενίσχυση της προσπάθειας διαφοροποίησης της οικονομίας της υπαίθρου
•η βελτίωση της ποιότητας ζωής στην ύπαιθρο
•η μείωση των ανισοτήτων μεταξύ των κατοίκων των αγροτικών και αστικών περιοχών
•η ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας
•η δημιουργία θέσεων απασχόλησης
•η διασφάλιση ίσων ευκαιριών σε νέους, γυναίκες και ειδικές ομάδες πληθυσμού
•η αξιοποίηση των τοπικών προϊόντων και η καλύτερη πρόσβασή τους στην αγορά
•η προστασία και ανάδειξη φυσικών και πολιτιστικών πόρων
•η χρήση σύγχρονης τεχνολογίας / τεχνογνωσίας για τη ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας προϊόντων και υπηρεσιών
Στο παραπάνω πλαίσιο, μπορούν να ενταχθούν και επενδύσεις που αντιστοιχούν σε άλλους Άξονες του ΠΑΑ.
Οι επενδύσεις αυτές αφορούν:
•Στήριξη της ανταγωνιστικότητας και αύξηση της προστιθέμενης αξίας των γεωργικών και δασοκομικών προϊόντων
•Διαφοροποίηση προς μη γεωργικές δραστηριότητες
•Στήριξη της δημιουργίας και ανάπτυξης πολύ μικρών επιχειρήσεων
•Ενθάρρυνση τουριστικών δραστηριοτήτων
•Βασικές υπηρεσίες για την οικονομία και τον αγροτικό πληθυσμό
(Αναφέρεται στη δημιουργία βασικών υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων των δραστηριοτήτων πολιτισμού και αναψυχής, που αφορούν ένα χωριό ή ομάδα χωριών και τη συναφή μικρής κλίμακας υποδομή, όπως μικρά εγγειοβελτιωτικά έργα, διαχείρισης υδατικών πόρων, πρόσβαση στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις, κέντρα φροντίδας παιδιών, βιβλιοθήκες, ωδεία, χώροι πολιτιστικών δραστηριοτήτων, πολιτιστικές εκδηλώσεις, κ.λ.π.).
•Ανακαίνιση και ανάπτυξη χωριών
•Διατήρηση και αναβάθμιση της αγροτικής κληρονομιάς
•Ενισχύονται παρεμβάσεις σχετικές με διατήρηση, αποκατάσταση και αναβάθμιση περιοχών, πολιτιστικών χαρακτηριστικών και τοπίου της αγροτικής υπαίθρου, μουσεία αγροτικής κληρονομιάς κ.λπ.
2.Μέσω του μέτρου που αφορά τη «Συνεργασία», ενισχύεται η εφαρμογή κοινής δράσης είτε μεταξύ περιοχών της χώρας είτε με χώρες άλλων κρατών – μελών ή τρίτων χωρών.
3.Μέσω του μέτρου που αναφέρεται σε «Δαπάνες λειτουργίας και απόκτηση δεξιοτήτων» στηρίζονται παρεμβάσεις για τη λειτουργία των Ο.Τ.Δ., τις δεξιότητες και την εμψύχωση στην περιοχή.
