Τετάρτη 6 Φεβρουαρίου 2013

ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ, ΕΙΝΑΙ ΤΟΠΟΣ ΝΑ ΖΕΙΣ; Γράφει ο Καθηγητής του ΑΠ.Θ. Θανάσης Γιαννακόπουλος



H Ευρυτανία ως γεωγραφικός χώρος ή τόπος είναι αυτή που σήμερα όλοι  μας γνωρίζουμε:  πολυθόρυβη τις μεγάλες γιορτές και ας πούμε και το καλοκαίρι, με λίγους κατοίκους ως έρημη στην περιφέρεια, τον χειμώνα. Λίγα σπίτια σε πολλά χωριά καπνίζουν τον χειμώνα. Και οι κάτοικοι; Όσοι μπορούν ασχολούνται με την κτηνοτροφία και τη γεωργία, ενώ, οι υπόλοιποι της  τρίτης ηλικίας  περιμένουν την σύνταξη ή κάποιον να αλλάξουν μια κουβέντα.
«Μαγαζιά» στα περισσότερα χωριά λίγα ή δεν υπάρχουν, έτσι οι προμήθειες έγιναν από τον φθινόπωρο. Όμως αυτός ο τόπος έχει συγκριτικά πλεονεκτήματα που αν ορθά τα εκμεταλλευτούν οι νέοι «που πήραν  τα βουνά», μπορεί να αναπτυχθεί. Νέοι που έμειναν ή ακόμη νέοι που στις σημερινές συνθήκες θέλουν να ασχοληθούν με την πρωτογενή παραγωγή, εφόσον τους δοθούν τα ανάλογα κίνητρα. Αν κάποιος παρακολουθήσει τις εκπομπές «Κυριακή στο Χωριό»  της ΕΤ3 που αναφέρονται σε ορεινές κοινότητες π.χ.περιοχή Γρεβενών θα διαπιστώσει την αγάπη των κατοίκων για τον τόπο τους. Παράγουν, οι λιγοστοί κάτοικοι μαζί με τους νέους που έχουν τα καταλύματα π.χ στη Βασιλίτσα  Γρεβενών, προϊόντα ποιοτικά του τόπου τους. Και αρχίζω, σαλέπι σε ειδική συσκευασία που μπορεί να βρεθεί σε επιλεγμένα καταστήματα  στην Αθήνα ή την Θεσσαλονίκη, τσάι του βουνού με την επωνυμία τσάι Γράμμου, κρόκος Κοζάνης, φασκόμηλο, φασόλια, φακές, μανιτάρια κτλ. Σήμερα στην περιοχή του Βόιου καλλιεργούνται περίπου  250 στρέμματα τριαντάφυλλα και παράγεται το πανάκριβο ροδέλαιο και ροδόνερο. Η εναλλακτική καλλιέργεια βιομηχανικού τριαντάφυλλου από την οποία παράγεται το ροδέλαιο, ένα από τα πιο ακριβά αιθέρια έλαια στον κόσμο, η αξία του οποίου σε βάρος είναι μεγαλύτερη  ακόμη και από εκείνη από τον χρυσό. Στα Γρεβενά υπάρχει και λειτουργεί ο συνεταιρισμός αρωματικών φυτών Βοΐου Κοζάνης. Μήπως και στην Ευρυτανία θα μπορούσαν κάποιοι να ενθαρρύνουν τη σύσταση ενός συνεταιρισμού, μιας και η μαγιά υπάρχει από το 1990 με το Συνεταιρισμό των Γυναικών που συστήθηκε από την Ευρυτανία α.ε.  Εξάλλου στην Ευρυτανία ΑΕ  (πρέπει) να υπάρχει από τη 10ετία του 1980 ειδική προμελέτη κατά χωριό για το είδος των αρωματικών φυτών που μπορεί να καλλιεργηθούν. Η μελέτη έγινε από ειδικό επιστήμονα στη 10ετία του 1980. Δυστυχώς έμεινε, ως μελέτη. Προϊόντα ειδικά που δίνουν την ταυτότητα του τόπου και την ιδιαιτερότητά του. Και ερχόμαστε στον τόπο μας. Τα περισσότερα από τα αρωματικά που αναφέρθηκαν  μπορούν να παραχθούν στον τόπο μας. Μερικά ίσως με συγκριτικό πλεονέκτημα γιατί είναι αυτοφυή όπως για παράδειγμα η ρίγανη. Κι ακόμη, περισσότερο καθόσον η ρίγανη Ευρυτανίας είναι μία από τις πλουσιότερες σε αιθέρια έλαια σύμφωνα με αναλύσεις που έγιναν στο Αριστοτέλειο πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Το τσάι του Βουνού για το οποίο χρειάζεται από μέρους των αρμοδίων  ιδιαίτερη φροντίδα. Ο τρόπος συλλογής του με  ξενόφερτους εργάτες καταστρέφει τα ριζώματα. Δεν αρκεί η όποια διαφήμιση των αρωματικών του τόπου μας για την πρόσκαιρη αύξηση των τουριστών. Χρειάζεται παράλληλα και φροντίδα για την διατήρηση της αειφορίας.Αν δεν υπάρχει το δεύτερο καλύτερα για τον τόπο να λείπει το πρώτο. Δεν γίνεται διαφήμιση χωρίς προϋποθέσεις. Το τσάι ,αυτοφυές, υπάρχει γιατί υπήρχε η φροντίδα από τους ευρυτάνες. Άλλο προϊόν που χρειάζεται τυποποίηση είναι το Μούρο. Είναι λιγοστό σε ποσότητα, αλλά με κατάλληλη τυποποίηση μπορεί να αποτελέσει προϊόν υψηλής αξίας που θα αποφέρει εισόδημα. Με άλλα λόγια δεν υπάρχει αδιέξοδο. Κάτω από ορισμένες, προϋποθέσεις μπορεί κάποιος να ζήσει στην Ευρυτανία.