Με τη μείωση των συντάξεων, κύριων και επικουρικών, την αύξηση των υπαρχουσών εισφορών, αλλά και την καθιέρωση νέων, την περιστολή των δαπανών υγείας και το δραστικό περιορισμό των δικαιούχων λήψης κοινωνικών επιδομάτων, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης θα επιδιώξει την εξοικονόμηση 2,730 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του 2011.
Στο σχεδιασμό για την επίτευξη του στόχου της εξοικονόμησης πρόσθετων πόρων, που έχει χαρακτηριστεί ως συμβατική υποχρέωση προς την τρόικα για την εκταμίευση της επόμενης δόσης, το 1,230 δισ. ευρώ αφορά σε έκτακτα μέτρα και το υπόλοιπο 1,5 δισ. ευρώ σε μείωση δαπανών στον τομέα της πρωτοβάθμιας ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, καθώς και σε αύξηση των εσόδων.
Σύμφωνα με τα νέα έκτακτα μέτρα της κυβέρνησης, που θα οριστικοποιηθούν στο τέλος της επόμενης εβδομάδας με τη διαμόρφωση και των τελικών αποφάσεων για το εφάπαξ στο Δημόσιο, σημαντικό μέρος της εξοικονόμησης θα προέλθει από τη μείωση των συντάξεων, κύριων και επικουρικών.
Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, ο σχεδιασμός προβλέπει:
- Την αύξηση της ειδικής εισφοράς (ΛΑΦΚΑ) για κύριες συντάξεις πάνω από τα 1.700 ευρώ, που σήμερα είναι 4%. Συνολικά, η εισφορά σήμερα ξεκινά από 3% για συντάξεις 1.400 ευρώ και φθάνει έως 10% για συντάξεις υψηλότερες των 3.500. Με τα νέα μέτρα, η εισφορά θα αρχίζει από 6% και θα φθάνει έως 14%.
- Αύξηση της ειδικής εισφοράς και για συνταξιούχους κάτω των 60 ετών που έχουν αποχωρήσει οικειοθελώς από την εργασία τους. Το ποσοστό της εισφοράς, κατά μέσο όρο, θα είναι 8%. Ο αναπληρωτής υπουργός διευκρίνισε ότι το μέτρο δεν θα αφορά απολυμένους, αποστρατευμένους και μητέρες που συνταξιοδοτήθηκαν νωρίτερα.
- Επιβολή ειδικής εισφοράς (ΛΑΦΚΑ) και στις επικουρικές από το Σεπτέμβριο. Η εισφορά θα επιβληθεί σε 300.000 συνταξιούχους περίπου, με επικουρική σύνταξη άνω των 300 ευρώ και, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, θα ξεκινά από το 3% και θα φτάνει κλιμακωτά το 10% για τις υψηλές συντάξεις.
- Αύξηση της ασφαλιστικής εισφοράς κατά 1% (0,5% για τον εργαζόμενο και 0,5% για τον εργοδότη) στο δημόσιο τομέα για την ενίσχυση του ΟΑΕΔ και την υλοποίηση προγραμμάτων για τη στήριξη της απασχόλησης.
- «Πλαφόν» στις κύριες συντάξεις. Ο αναπληρωτής υπουργός δήλωσε ότι θα ενεργοποιηθούν οι προβλεπόμενες από το Νόμο διατάξεις. Σύμφωνα με αυτές, το ανώτατο όριο είναι στα 2.775 ευρώ (2.350 στο ΙΚΑ) και για δύο κύριες συντάξεις στα 3.650 ευρώ περίπου.
«Πλαφόν» θα επιβληθεί και στις επικουρικές συντάξεις. Το μέτρο θα συνδυαστεί με περικοπές της τάξης ακόμη και του 30%, την αλλαγή του τρόπου υπολογισμού τους, ώστε να περιοριστούν σταθερά στο μέλλον, ενώ δεν αποκλείεται και η -κατά περίπτωση- αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών.
- Για το εφάπαξ στο Δημόσιο, που θα οριστικοποιηθεί την επόμενη εβδομάδα, εξετάζεται μείωση κατά 10% ή αύξηση των εισφορών για όσους καλύπτονται από ελλειμματικούς φορείς, χωρίς να αποκλείεται συνδυασμός και των δύο.
- Αυστηροποίηση των κριτηρίων χορήγησης του ΕΚΑΣ. Εκτιμάται ότι θα εξαιρεθούν περίπου 150.000 δικαιούχοι.
- Εξορθολογισμός της ιατροφαρμακευτικής δαπάνης. Περιλαμβάνονται: α) Η επέκταση του συστήματος ψηφιοποίησης και ελέγχου των συνταγών του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και σε λοιπούς ΦΚΑ, β) Η επέκταση της λίστας των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων ΜΗΣΥΦΑ, γ) Η υιοθέτηση θετικής λίστας συνταγογραφούμενων φαρμάκων. Παράλληλα, έχει συνυπολογιστεί η περαιτέρω εξοικονόμηση ύψους 100 εκατ. ευρώ από τη νέα τιμολογιακή πολιτική στα φαρμακευτικά προϊόντα σε συνεργασία με το υπουργείο Υγείας.
- Εξορθολογισμός της επιδοματικής πολιτικής των φορέων κοινωνικής ασφάλισης για ένα σύνολο μέτρων 345 εκατ. ευρώ. Τα μέτρα αυτά δεν στοχεύουν στη μείωση των κοινωνικών δαπανών απέναντι σε αυτούς που έχουν ανάγκη, αλλά, αντίθετα, στον εξορθολογισμό των κοινωνικών κριτηρίων και κινήτρων, με σκοπό την αύξηση της αποτελεσματικότητας της ασκούμενης κοινωνικής πολιτικής και την καταπολέμηση της ανασφάλιστης εργασίας. Τα μέτρα, τα οποία περιλαμβάνονται στο πλαίσιο αυτό, είναι: α) Ο εξορθολογισμός των κριτηρίων χορήγησης του ΕΚΑΣ, β) Ο έλεγχος των κριτηρίων για τη χορήγηση του επιδόματος ανεργίας, με τη διασύνδεση των βάσεων δεδομένων ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και ΟΑΕΔ, γ) Ο εξορθολογισμός των προγραμμάτων και των δικαιούχων των προγραμμάτων του ΟΕΚ και δ) Η τροποποίηση των όρων και προϋποθέσεων προγραμμάτων του ΟΑΕΔ.
Το κόστος των μέτρων 2012 - 2015
Το σύνολο των μέτρων για την περίοδο 2012 - 2015, σύμφωνα με το υπό κατάρτιση Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό Πρόγραμμα, αγγίζει τα 6,7 δισ.
Από το σύνολο αυτό, τα 3,6 αφορούν περαιτέρω μείωση των δαπανών και τα 3,1 αύξηση των εσόδων.
Οι βασικές κατηγορίες παρεμβάσεων, κατά τη διάρκεια της 4ετίας, αφορούν:
- Την καταπολέμηση της ανασφάλιστης εργασίας, από το 25% στο 16% και την αύξηση της εισπραξιμότητας των ΦΚΑ, ύψους 1.300 εκατ. ευρώ.
- Την αύξηση των εισφορών στους ΦΚΑ ΟΓΑ ΕΤΑΑ, ΟΑΕΕ κατά 800 εκατ. ευρώ.
- Την αναμόρφωση του συστήματος παροχών αναπηρικών συντάξεων, ύψους 600 εκατ. ευρώ.
- Τον εξορθολογισμό των παρεχομένων επικουρικών συντάξεων, ύψους 700 εκατ. ευρώ.
- Την περαιτέρω μείωση των ιατροφαρμακευτικών δαπανών και των λοιπών δαπανών Υγείας μέσω της λειτουργίας του ΕΟΠΥ κατά 620 εκατ. ευρώ.
- Τον εξορθολογισμό και αναδιάταξη των κινήτρων για την άσκηση επιδοματικής πολιτικής από τον ΟΑΕΔ ύψους 290 εκατ. ευρώ.
- Τον εξορθολογισμό των εφάπαξ παροχών προς τους δικαιούχους του στενού και ευρύτερου δημόσιου τομέα ύψους 200 εκατ. ευρώ.
Τι αλλάζει στις εργασιακές συμβάσεις
Διευκρινίσεις για το τι ισχύει στις εργασιακές σχέσεις δόθηκαν, χθες, από κύκλους του υπουργείου. Σύμφωνα με αυτές:
1. Εφόσον ισχύει συλλογική σύμβαση εργασίας, οι ατομικές συμβάσεις μπορούν να περιλαμβάνουν νόμιμα μόνο ευνοϊκότερες ρυθμίσεις σε σχέση με τη συλλογική σύμβαση, που αφορά στην εργασιακή σχέση. Οροι ατομικών συμβάσεων που είναι δυσμενέστεροι για τους εργαζομένους (π.χ. αποδοχές χαμηλότερες από τις προβλεπόμενες από την εφαρμοζόμενη συλλογική σύμβαση) είναι άκυροι και ο εργαζόμενος, αν και συμφώνησε με αυτούς με την ατομική του σύμβαση, μπορεί να διεκδικήσει δικαστικά τις διαφορές, ο δε εργοδότης έχει τον κίνδυνο των διοικητικών (ΣΕΠΕ) και ποινικών κυρώσεων για τη μη νόμιμη καταβολή δεδουλευμένων.
2. Υπάρχει δυνατότητα για νόμιμη συμφωνία καταβολής αποδοχών χαμηλότερων από αυτές της εφαρμοζόμενης κλαδικής συλλογικής σύμβασης εργασίας, μόνον με την κατάρτιση ειδικής επιχειρησιακής συλλογικής σύμβασης εργασίας.
3. Αν έχει λήξει η κλαδική συλλογική σύμβαση και έχει παρέλθει η μετενέργεια των 6 μηνών, τότε η ρύθμιση γίνεται με ατομική σύμβαση.
4. Η μόνη περίπτωση επίδρασης προκαλείται, όταν η επιχείρηση δεν ανήκει στην εργοδοτική οργάνωση που αφορά η επέκταση, οπότε θα υπαχθεί στη ΣΣΕ, ένεκα της επέκτασης. Τότε οι ατομικές συμβάσεις, που υπογράφτηκαν πριν από την επέκταση, επηρεάζονται από την επέκταση, που πρακτικά σημαίνει ότι αποδοχές διά της ατομικής κατώτερες από της επεκταθείσας ΣΣΕ πρέπει να αναπροσαρμοστούν.
5. Μετά τη γνωμοδότηση του ΑΣΕ, ο υπουργός Εργασίας ασκεί διακριτική ευχέρεια και αποφασίζει αν θα κηρύξει τη συλλογική σύμβαση ως υποχρεωτική.
ΑΡΗΣ ΜΟΥΣΟΥΡΗΣ - amous@naftemporiki.gr
Σύμφωνα με τα νέα έκτακτα μέτρα της κυβέρνησης, που θα οριστικοποιηθούν στο τέλος της επόμενης εβδομάδας με τη διαμόρφωση και των τελικών αποφάσεων για το εφάπαξ στο Δημόσιο, σημαντικό μέρος της εξοικονόμησης θα προέλθει από τη μείωση των συντάξεων, κύριων και επικουρικών.
Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, ο σχεδιασμός προβλέπει:
- Την αύξηση της ειδικής εισφοράς (ΛΑΦΚΑ) για κύριες συντάξεις πάνω από τα 1.700 ευρώ, που σήμερα είναι 4%. Συνολικά, η εισφορά σήμερα ξεκινά από 3% για συντάξεις 1.400 ευρώ και φθάνει έως 10% για συντάξεις υψηλότερες των 3.500. Με τα νέα μέτρα, η εισφορά θα αρχίζει από 6% και θα φθάνει έως 14%.
- Αύξηση της ειδικής εισφοράς και για συνταξιούχους κάτω των 60 ετών που έχουν αποχωρήσει οικειοθελώς από την εργασία τους. Το ποσοστό της εισφοράς, κατά μέσο όρο, θα είναι 8%. Ο αναπληρωτής υπουργός διευκρίνισε ότι το μέτρο δεν θα αφορά απολυμένους, αποστρατευμένους και μητέρες που συνταξιοδοτήθηκαν νωρίτερα.
- Επιβολή ειδικής εισφοράς (ΛΑΦΚΑ) και στις επικουρικές από το Σεπτέμβριο. Η εισφορά θα επιβληθεί σε 300.000 συνταξιούχους περίπου, με επικουρική σύνταξη άνω των 300 ευρώ και, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, θα ξεκινά από το 3% και θα φτάνει κλιμακωτά το 10% για τις υψηλές συντάξεις.
- Αύξηση της ασφαλιστικής εισφοράς κατά 1% (0,5% για τον εργαζόμενο και 0,5% για τον εργοδότη) στο δημόσιο τομέα για την ενίσχυση του ΟΑΕΔ και την υλοποίηση προγραμμάτων για τη στήριξη της απασχόλησης.
- «Πλαφόν» στις κύριες συντάξεις. Ο αναπληρωτής υπουργός δήλωσε ότι θα ενεργοποιηθούν οι προβλεπόμενες από το Νόμο διατάξεις. Σύμφωνα με αυτές, το ανώτατο όριο είναι στα 2.775 ευρώ (2.350 στο ΙΚΑ) και για δύο κύριες συντάξεις στα 3.650 ευρώ περίπου.
«Πλαφόν» θα επιβληθεί και στις επικουρικές συντάξεις. Το μέτρο θα συνδυαστεί με περικοπές της τάξης ακόμη και του 30%, την αλλαγή του τρόπου υπολογισμού τους, ώστε να περιοριστούν σταθερά στο μέλλον, ενώ δεν αποκλείεται και η -κατά περίπτωση- αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών.
- Για το εφάπαξ στο Δημόσιο, που θα οριστικοποιηθεί την επόμενη εβδομάδα, εξετάζεται μείωση κατά 10% ή αύξηση των εισφορών για όσους καλύπτονται από ελλειμματικούς φορείς, χωρίς να αποκλείεται συνδυασμός και των δύο.
- Αυστηροποίηση των κριτηρίων χορήγησης του ΕΚΑΣ. Εκτιμάται ότι θα εξαιρεθούν περίπου 150.000 δικαιούχοι.
- Εξορθολογισμός της ιατροφαρμακευτικής δαπάνης. Περιλαμβάνονται: α) Η επέκταση του συστήματος ψηφιοποίησης και ελέγχου των συνταγών του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και σε λοιπούς ΦΚΑ, β) Η επέκταση της λίστας των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων ΜΗΣΥΦΑ, γ) Η υιοθέτηση θετικής λίστας συνταγογραφούμενων φαρμάκων. Παράλληλα, έχει συνυπολογιστεί η περαιτέρω εξοικονόμηση ύψους 100 εκατ. ευρώ από τη νέα τιμολογιακή πολιτική στα φαρμακευτικά προϊόντα σε συνεργασία με το υπουργείο Υγείας.
- Εξορθολογισμός της επιδοματικής πολιτικής των φορέων κοινωνικής ασφάλισης για ένα σύνολο μέτρων 345 εκατ. ευρώ. Τα μέτρα αυτά δεν στοχεύουν στη μείωση των κοινωνικών δαπανών απέναντι σε αυτούς που έχουν ανάγκη, αλλά, αντίθετα, στον εξορθολογισμό των κοινωνικών κριτηρίων και κινήτρων, με σκοπό την αύξηση της αποτελεσματικότητας της ασκούμενης κοινωνικής πολιτικής και την καταπολέμηση της ανασφάλιστης εργασίας. Τα μέτρα, τα οποία περιλαμβάνονται στο πλαίσιο αυτό, είναι: α) Ο εξορθολογισμός των κριτηρίων χορήγησης του ΕΚΑΣ, β) Ο έλεγχος των κριτηρίων για τη χορήγηση του επιδόματος ανεργίας, με τη διασύνδεση των βάσεων δεδομένων ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και ΟΑΕΔ, γ) Ο εξορθολογισμός των προγραμμάτων και των δικαιούχων των προγραμμάτων του ΟΕΚ και δ) Η τροποποίηση των όρων και προϋποθέσεων προγραμμάτων του ΟΑΕΔ.
Το κόστος των μέτρων 2012 - 2015
Το σύνολο των μέτρων για την περίοδο 2012 - 2015, σύμφωνα με το υπό κατάρτιση Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό Πρόγραμμα, αγγίζει τα 6,7 δισ.
Από το σύνολο αυτό, τα 3,6 αφορούν περαιτέρω μείωση των δαπανών και τα 3,1 αύξηση των εσόδων.
Οι βασικές κατηγορίες παρεμβάσεων, κατά τη διάρκεια της 4ετίας, αφορούν:
- Την καταπολέμηση της ανασφάλιστης εργασίας, από το 25% στο 16% και την αύξηση της εισπραξιμότητας των ΦΚΑ, ύψους 1.300 εκατ. ευρώ.
- Την αύξηση των εισφορών στους ΦΚΑ ΟΓΑ ΕΤΑΑ, ΟΑΕΕ κατά 800 εκατ. ευρώ.
- Την αναμόρφωση του συστήματος παροχών αναπηρικών συντάξεων, ύψους 600 εκατ. ευρώ.
- Τον εξορθολογισμό των παρεχομένων επικουρικών συντάξεων, ύψους 700 εκατ. ευρώ.
- Την περαιτέρω μείωση των ιατροφαρμακευτικών δαπανών και των λοιπών δαπανών Υγείας μέσω της λειτουργίας του ΕΟΠΥ κατά 620 εκατ. ευρώ.
- Τον εξορθολογισμό και αναδιάταξη των κινήτρων για την άσκηση επιδοματικής πολιτικής από τον ΟΑΕΔ ύψους 290 εκατ. ευρώ.
- Τον εξορθολογισμό των εφάπαξ παροχών προς τους δικαιούχους του στενού και ευρύτερου δημόσιου τομέα ύψους 200 εκατ. ευρώ.
Τι αλλάζει στις εργασιακές συμβάσεις
Διευκρινίσεις για το τι ισχύει στις εργασιακές σχέσεις δόθηκαν, χθες, από κύκλους του υπουργείου. Σύμφωνα με αυτές:
1. Εφόσον ισχύει συλλογική σύμβαση εργασίας, οι ατομικές συμβάσεις μπορούν να περιλαμβάνουν νόμιμα μόνο ευνοϊκότερες ρυθμίσεις σε σχέση με τη συλλογική σύμβαση, που αφορά στην εργασιακή σχέση. Οροι ατομικών συμβάσεων που είναι δυσμενέστεροι για τους εργαζομένους (π.χ. αποδοχές χαμηλότερες από τις προβλεπόμενες από την εφαρμοζόμενη συλλογική σύμβαση) είναι άκυροι και ο εργαζόμενος, αν και συμφώνησε με αυτούς με την ατομική του σύμβαση, μπορεί να διεκδικήσει δικαστικά τις διαφορές, ο δε εργοδότης έχει τον κίνδυνο των διοικητικών (ΣΕΠΕ) και ποινικών κυρώσεων για τη μη νόμιμη καταβολή δεδουλευμένων.
2. Υπάρχει δυνατότητα για νόμιμη συμφωνία καταβολής αποδοχών χαμηλότερων από αυτές της εφαρμοζόμενης κλαδικής συλλογικής σύμβασης εργασίας, μόνον με την κατάρτιση ειδικής επιχειρησιακής συλλογικής σύμβασης εργασίας.
3. Αν έχει λήξει η κλαδική συλλογική σύμβαση και έχει παρέλθει η μετενέργεια των 6 μηνών, τότε η ρύθμιση γίνεται με ατομική σύμβαση.
4. Η μόνη περίπτωση επίδρασης προκαλείται, όταν η επιχείρηση δεν ανήκει στην εργοδοτική οργάνωση που αφορά η επέκταση, οπότε θα υπαχθεί στη ΣΣΕ, ένεκα της επέκτασης. Τότε οι ατομικές συμβάσεις, που υπογράφτηκαν πριν από την επέκταση, επηρεάζονται από την επέκταση, που πρακτικά σημαίνει ότι αποδοχές διά της ατομικής κατώτερες από της επεκταθείσας ΣΣΕ πρέπει να αναπροσαρμοστούν.
5. Μετά τη γνωμοδότηση του ΑΣΕ, ο υπουργός Εργασίας ασκεί διακριτική ευχέρεια και αποφασίζει αν θα κηρύξει τη συλλογική σύμβαση ως υποχρεωτική.
ΑΡΗΣ ΜΟΥΣΟΥΡΗΣ - amous@naftemporiki.gr
