Ο Οινέας παρασκεύασε τότε ένα χυμό τον οποίο ονόμασε "οίνο", ενώ στον καρπό έδωσε το όνομα του βοσκού του (σταφύλι) προς τιμήν του.
Αυτή την εποχή, από τέλη Σεπτεμβρίου ως και τα μέσα Οκτωβρίου όπως σε όλη την Ελλάδα έτσι και στην περιοχή της Ευρυτανίας, στα ελάχιστα αμπέλια και στις κρεβατίνες που υπάρχουν ξεκινάει ο τρύγος.
Σύμφωνα με την παράδοση, τα παλιότερα χρόνια ο τρύγος είχε περισσότερο την μορφή πανηγυριού παρά μιας αγροτικής εργασίας. Και σήμερα όμως η όλη διαδικασία από τον τρύγο και το πάτημα των σταφυλιών, μέχρι και την παρασκευή του παραδοσιακού τσίπουρου, αποτελεί μια ευχάριστη διαδικασία για ανθρώπους κάθε ηλικίας που φροντίζουν να βρίσκονται αυτές τις ημέρες σε όλες αυτές τις πραγματικές "τελετουργίες".
Ο τρύγος είναι η τελευταία φάση της δραστηριότητας της αμπελοκομίας και αφορά το μάζεμα των σταφυλιών. Ο καθορισμός του χρόνου του τρυγητού έχει μεγάλη σημασία για την ποιότητα των σταφυλιών. Σε γενικές γραμμές ο τρύγος γίνεται τους μήνες Αύγουστο-Σεπτέμβριο. Τα σταφύλια που είναι έτοιμα για μάζεμα πρέπει να είναι ώριμα και ο βαθμός ωριμότητας βρίσκεται είτε εμπειρικά με το μάτι, ή με δοκιμή στη γεύση, είτε με χημικές μεθόδους όπως είναι η πυκνομέτρηση (γραδάρισμα), όταν έχουμε να κάνουμε με σταφύλια που προορίζονται για παραγωγή κρασιού.Παραδοσιακά τα τρυγημένα σταφύλια συγκεντρώνονται σε ειδικά κοφίνια (τρυγοκόφινα) ή σε μεγάλα πλαστικά τελάρα χωρητικότητας 20 κιλών. Για την κοπή των τσαμπιών χρησιμοποιούνται ειδικοί σουγιάδες, ψαλίδια ή λεπίδες. Στην ελληνική ύπαιθρο ο τρύγος, μαζί με το πάτημα των σταφυλιών που τον ακολουθούσε, ήταν μια από τις σημαντικότερες αγροτικές εργασίες και γινόταν αφορμή για γιορτή, συνοδευόμενος από τα ανάλογα έθιμα.
Ο ΤΡΥΓΟΣ ΣΤΟ ΒΙΛΟΓΙΚΟ ΑΜΠΕΛΙ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΚΑΒΙΤΣΑ
Κάπως έτσι ήλθε το πλήρωμα του χρόνου και για τον τρύγο στο μοναδικό βιολογικό αμπέλι της Ευρυτανίας, που βρίσκεται στο πανέμορφο «ΣΤΡΟΓΓΥΛΟ», σε μια μοναδική χερσόνησο, ίσως στην πιο καρποφόρα περιοχή του Νεοχωρίου και της ευρύτερης παραλίμνιας περιοχής. Εκεί σε αυτόν τον λεγόμενο τόπο της επαγγελίας, βρέθηκαν την περασμένη Παρασκευή 28 Σεπτεμβρίου 2012, πολύ νωρίς με την δροσούλα, ο αφέντης του αμπελιού Κώστας Κακαβίτσας, ένας από τους λιγοστούς εν ενεργεία παραγωγούς της περιοχής μας; και 5-6 ακόμα νοματαίοι, επί το πλείστον γυναίκες από τη Φραγκίστα, για να μαζέψουν τα σταφύλια.
Η διαδικασία ευλογημένη, όπως του παλιού καλού καιρού. Κόψιμο των τσαμπιών με προσοχή, γέμισμα στα τελάρα και μεταφορά στην άκρη του αμπελιού, όπου περνάει ο δρόμος για να φορτωθούν στο φορτηγό του αφέντη.
Στο βιολογικό αυτό αμπέλι, που δεν έχει δει στα «μάτια» του λίπασμα, παρά μόνο κοπριές από τα γειτονικά μαντριά, όπως μας είπε ο Κώστας Κακαβίστας, υπάρχουν 4 ποικιλίες σταφυλιών, κατάλληλες για παραγωγή κρασιού για επιτραπέζια χρήση, όπως είναι ο Ροδίτης, το Φιλέρι, Καμπερνέ και το Ροζακί.
«Φέτος η σοδειά ήταν ικανοποιητική», μας είπε ο Κώστας Κακαβίτσας, «αλλά οι συνθήκες είναι δύσκολες. Για να συντηρήσεις ένα βιολογικό αμπέλι σαν το δικό μου, 15 περίπου στρεμμάτων, χρειάζεται πολύς κόπος και μεγάλη προσπάθεια. Βέβαια ο τόπος είναι από τους πιο εύφορους στην περιοχή και το αμπέλι ποτίζεται με σύγχρονους μεθόδους, όμως πάραυτα, για να πεις ότι θα ασχοληθείς επαγγελματικά με το θέμα αυτό, θα πρέπει να έχεις ένα αμπέλι τουλάχιστον 50-60 στρεμμάτων έτσι ώστε να μπορέσεις να δημιουργήσεις μια κερδοφόρα επιχείρηση, με την παραγωγή και προώθηση στην αγορά βιολογικού κρασιού και τσίπουρου». «Όταν επέστρεψα από την Αμερική στην πατρίδα, είπα ότι θα ασχοληθώ με την γη των προγόνων μου και αυτό το έκανα με πολύ όρεξη και μεράκι, τόσο με το αμπέλι που δημιούργησα όσο και με τα λιοστάσια. Δυστυχώς όμως η κατάσταση εδώ στην πατρίδα δεν ευνοεί και αντί να βρω την δύναμη να βάλω και τα παιδιά μου να ασχοληθούν με την καλλιέργεια, έμεινα μόνος καθότι αυτά επέστρεψαν στην Αμερική»
Ο Κώστας Κακαβίτσας, ένας συντοπίτης με πολυμελή οικογένεια, για να τα βγάλει πέρα, ασχολείται και με την μαναβική, ενώ η σύζυγός του διατηρεί μίνι μάρκετ στην Δυτ. Φραγκίστα, όπου εκεί μπορεί να προμηθευτεί όποιος επιθυμεί το καλό κρασί και το τσίπουρο που σε λίγο καιρό θα βρεθεί στα ράφια του μίνι μάρκετ.
