Τον τρόπο ρύθμισης των οφειλών των δήμων ορίζει διευκρινιστική εγκύκλιος του υπουργείου Εσωτερικών ή οποία δόθηκε στη δημοσιότητα. Σύμφωνα με την εγκύκλιο, η υπαγωγή στο άρθρο 54 του νόμου περί οφειλών, περιλαμβάνει πάσης φύσεως οφειλές από τη 1η Οκτωβρίου του 2009 μέχρι και τις 16 Ιουνίου 2011
αλλά προϋπόθεση αποτελεί να έχει καταβληθεί από τον υπόχρεο έως την ημερομηνία υποβολής της αίτησής του, το 30% της αρχικής οφειλής μαζί με τα πρόστιμα και τις προσαυξήσεις. Αναλόγως ορίζει τις διαδικασίες και για τις άλλες χρονικές περιόδους.
Ολόκληρη η διευκρινιστική
εγκύκλιος έχει ως εξής:
«Σε απάντηση των ανωτέρω σχετικών εγγράφων παραθέτουμε τις κάτωθι διευκρινίσεις:
1.Σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 1 του άρθρου 54 του ν. 3979/2011, μπορεί να ρυθμιστούν οι πάσης φύσεως οφειλές προς τους δήμους, εξαιρουμένων των προστίμων αυθαίρετων κατασκευών. Ως εκ τούτου και ενόψει της αρχής της στενής ερμηνείας των εισαγουσών εξαιρετική (ευνοϊκή) μεταχείριση φορολογικών διατάξεων, δεν υπάγονται στο ρυθμιστικό πεδίο του νόμου οφειλές προς νομικά πρόσωπα και επιχειρήσεις των δήμων (π.χ. δημοτικά λιμενικά ταμεία, ΔΕΥΑ κλπ). Δεν εμπίπτουν, εξάλλου, στις σχετικές ρυθμίσεις, τα πρόστιμα που έχουν επιβληθεί για περιπτώσεις παράνομα εγκατεστημένων διαφημιστικών πλαισίων (δηλ. πλαισίων χωρίς την απαιτούμενη, από τις διατάξεις του άρ. 5 του ν. 2946/01, άδεια από τον οικείο ΟΤΑ), καθώς λογίζονται ως πρόστιμα επί αυθαίρετων κατασκευών.
2.Εφόσον προκύπτει εκ του νόμου υποχρέωση του οφειλέτη για την καταβολή τέλους ή φόρου, κατόπιν υποβολής σχετικής δήλωσης εντός συγκεκριμένης χρονικής προθεσμίας, (π.χ. τέλος 0,5% επί των ακαθαρίστων εσόδων ή ΤΑΠ), σε συγκεκριμένο χρόνο, ως χρόνος γέννησης της οφειλής λογίζεται η ημερομηνία λήξης της προθεσμίας αυτής. Κατά τα λοιπά, χρόνος γέννησης της οφειλής νοείται η ημερομηνία του τίτλου, δυνάμει του οποίου διενεργείται η βεβαίωση υπό ευρεία έννοια (εγγραφή σε χρηματικό κατάλογο). Ως βεβαιωμένη οφειλή στο πλαίσιο του νόμου αυτού, θεωρείται εκείνη που είναι ταμειακά βεβαιωμένη.
3.α) Η υπαγωγή στο άρθρο 54 του ν. 3979/2011 οφειλών που ανάγονται στην περ. α) της παρ. 1, περιλαμβάνει πάσης φύσεως οφειλές, οι οποίες γεννήθηκαν ή βεβαιώθηκαν από 1-9-2009 μέχρι και 16-6-2011. Στην περίπτωση αυτή, είναι δυνατή η υπαγωγή στη ρύθμιση, υπό την προϋπόθεση ότι έχει καταβληθεί από τον υπόχρεο έως την ημερομηνία υποβολής της αίτησής του, το 30% της συνολικής (αρχικής) οφειλής, συμπεριλαμβανομένων δηλαδή τυχόν προστίμων ή προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής.
β) Οφειλές γεννημένες ή βεβαιωμένες έως τις 16-6-2011, μπορεί να ρυθμιστούν εφόσον μέρος ή το σύνολό τους είχαν υπαχθεί στη ρύθμιση της παρ. 2 του άρθρου 63 του ν. 3801/2009 (εκ παραδρομής αναφέρεται στο νόμο το άρθρο 66), υπό την προϋπόθεση ότι έχει καταβληθεί από τον υπόχρεο έως την ημερομηνία υποβολής της αίτησής του, το 30% της ρυθμισθείσας οφειλής.
γ) Οφειλές γεννημένες ή βεβαιωμένες έως τις 16-6-2011, μπορεί να ρυθμιστούν, εφόσον μέρος ή το σύνολό τους είχαν υπαχθεί έως την ημερομηνία αυτή, σε καθεστώς τμηματικής καταβολής κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 170 του ν. 3463/2006 (δηλ. στο καθεστώς των άρθρων 13-21 του ν. 2648/98 περί διευκόλυνσης πληρωμής με τμηματική καταβολή του οφειλόμενου ποσού) και εφόσον έως την υποβολή της αίτησης, έχει καταβληθεί από τον υπόχρεο το 30% της διακανονισθείσας, κατά το νόμο 2648/1998, οφειλής.
Διευκρινίζεται ότι εφόσον στο πλαίσιο των ν. 3801/2009 και 2648/1998 ρυθμίστηκε μέρος μόνο και όχι το σύνολο των οφειλών, είναι δυνατή η υπαγωγή στις ως άνω περιπτώσεις β) και γ) αντίστοιχα, του συνόλου των γεννημένων ή βεβαιωμένων έως τις 16-6-2011 οφειλών. Επισημαίνεται εξάλλου, ότι οφειλέτες που δεν υπήχθησαν στο ρυθμιστικό πεδίο των ν. 3801/2009 και 2648/1998 έως την ημερομηνία δημοσίευσης του ν. 3979/2011, μπορούν να ρυθμίσουν μόνον όσες οφειλές τους γεννήθηκαν ή βεβαιώθηκαν μετά την 1η-9-2009.
1.Απαραίτητη προϋπόθεση για την εφαρμογή της ρύθμισης του άρθρου 54 του ν. 3979/2011, είναι η λήψη σχετικής απόφασης από το οικείο συμβούλιο εντός αποκλειστικής προθεσμίας τριών μηνών από τη δημοσίευση του νόμου. Στην απόφαση αυτή, το συμβούλιο μπορεί να ορίσει τον αριθμό των δόσεων, ανάλογα με το ύψος του συνολικού ποσού των οφειλών, με ανώτατο όμως αριθμό τις είκοσι, καθώς και το ανώτερο ποσό οφειλής για το οποίο ισχύει υποχρεωτικά η εφάπαξ καταβολή. Δεν προβλέπεται στο νόμο κατώτερο και ανώτερο ύψος δόσης, αλλά το ύψος της εξαρτάται από το ρυθμιστέο ποσό σε συνάρτηση με τον καθοριζόμενο αριθμό δόσεων. Για την υπαγωγή στη ρύθμιση, δεν απαιτείται η καταβολή παραβόλου.
2.Τα αυτοτελή πρόστιμα (π.χ. λόγω αυθαίρετης κατάληψης κοινόχρηστου χώρου, του οποίου η χρήση δεν έχει επιτραπεί) νοούνται ως κύρια οφειλή, οι δε αναλογούσες σε αυτά προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής, μειώνονται ανάλογα με τον τρόπο καταβολής (εφάπαξ ή με δόσεις).
3.Σε περίπτωση εκκρεμοδικίας, προκειμένου ο ενδιαφερόμενος να υπαχθεί στη ρύθμιση, πρέπει προηγουμένως να παραιτηθεί της προσφυγής του με έγγραφη δήλωση προς τη γραμματεία του δικαστηρίου, στο οποίο κατατέθηκε και να υποβάλει τη δήλωση αυτή στον οικείο δήμο, μαζί με την αίτηση για ρύθμιση των οφειλών του.
4.Η υπαγωγή στη ρύθμιση του άρθρου 54 του ν. 3979/2011 δεν συντελείται αυτοδικαίως, αλλά απαιτείται αίτηση του οφειλέτη, η οποία πρέπει να υποβληθεί μετά τη λήψη της σχετικής απόφασης του δημοτικού συμβουλίου και εντός τριών μηνών από την έκδοση αυτής. Η καθυστέρηση καταβολής δύο δόσεων ή της τελευταίας δόσης, ή η μη καταβολή του υπολοίπου 80% της ρυθμισθείσας οφειλής εντός εξαμήνου (στην περίπτωση εφάπαξ καταβολής), επιφέρει την απώλεια των ευεργετημάτων της ρύθμισης. Έτσι, ο οφειλέτης υποχρεούται στην καταβολή της αρχικώς διαμορφωθείσας οφειλής του, αφαιρουμένων των ήδη καταβληθέντων.
5.Στη ρύθμιση μπορεί να υπαχθούν και ληξιπρόθεσμες οφειλές, για τις οποίες οι ασκηθείσες προσφυγές έχουν εξεταστεί από τις οικείες επιτροπές επίλυσης φορολογικών διαφορών και το σχετικό πρακτικό τους έχει εγκριθεί με απόφαση του οικείου δημοτικού συμβουλίου έως την αναφερόμενη, στην παράγραφο 3 του άρθρου 54 του ν. 3979/2011, προθεσμία υποβολής της αίτησης εκ μέρους των ενδιαφερόμενων. Στην περίπτωση αυτή, ρυθμίζεται η βεβαιωθείσα και καταστείσα ληξιπρόθεσμη, μέχρι τις 16-6-2011 οφειλή.
6.Στην περίπτωση που ο δήμος έχει αποστείλει εντολή δέσμευσης χορήγησης πιστοποιητικού φορολογικής ενημερότητας στην αρμόδια ΔΟΥ, αίρει την ως άνω εντολή, εφόσον ο υπαγόμενος στη ρύθμιση έχει καταβάλλει το 50% της αρχικής οφειλής. Εάν μετά την άρση της δέσμευσης ο υπόχρεος εκπέσει του ευεργετήματος της διευκόλυνσης, λόγω μη συμμόρφωσης στους όρους αυτής, ο δήμος υποχρεούται να προβεί στην εκ νέου δέσμευση της χορήγησης προς αυτόν του αποδεικτικού ενημερότητας, όταν η ληξιπρόθεσμη κύρια οφειλή του υπερβαίνει το ποσό των 293,47€. Τέλος, διευκρινίζεται ότι όταν το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών ενδιαφερόμενου έχει υπαχθεί στο καθεστώς ρύθμισης του νόμου 3979/2011, ή τελεί στο καθεστώς ρύθμισης προγενέστερου νόμου, για τη χορήγηση δημοτικής ενημερότητας, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 285 του ν. 3463/2006, δεν απαιτείται η πλήρωση της ως άνω προϋπόθεσης (καταβολή 50% της αρχικής οφειλής).
αλλά προϋπόθεση αποτελεί να έχει καταβληθεί από τον υπόχρεο έως την ημερομηνία υποβολής της αίτησής του, το 30% της αρχικής οφειλής μαζί με τα πρόστιμα και τις προσαυξήσεις. Αναλόγως ορίζει τις διαδικασίες και για τις άλλες χρονικές περιόδους.
Ολόκληρη η διευκρινιστική
εγκύκλιος έχει ως εξής:
«Σε απάντηση των ανωτέρω σχετικών εγγράφων παραθέτουμε τις κάτωθι διευκρινίσεις:
1.Σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 1 του άρθρου 54 του ν. 3979/2011, μπορεί να ρυθμιστούν οι πάσης φύσεως οφειλές προς τους δήμους, εξαιρουμένων των προστίμων αυθαίρετων κατασκευών. Ως εκ τούτου και ενόψει της αρχής της στενής ερμηνείας των εισαγουσών εξαιρετική (ευνοϊκή) μεταχείριση φορολογικών διατάξεων, δεν υπάγονται στο ρυθμιστικό πεδίο του νόμου οφειλές προς νομικά πρόσωπα και επιχειρήσεις των δήμων (π.χ. δημοτικά λιμενικά ταμεία, ΔΕΥΑ κλπ). Δεν εμπίπτουν, εξάλλου, στις σχετικές ρυθμίσεις, τα πρόστιμα που έχουν επιβληθεί για περιπτώσεις παράνομα εγκατεστημένων διαφημιστικών πλαισίων (δηλ. πλαισίων χωρίς την απαιτούμενη, από τις διατάξεις του άρ. 5 του ν. 2946/01, άδεια από τον οικείο ΟΤΑ), καθώς λογίζονται ως πρόστιμα επί αυθαίρετων κατασκευών.
2.Εφόσον προκύπτει εκ του νόμου υποχρέωση του οφειλέτη για την καταβολή τέλους ή φόρου, κατόπιν υποβολής σχετικής δήλωσης εντός συγκεκριμένης χρονικής προθεσμίας, (π.χ. τέλος 0,5% επί των ακαθαρίστων εσόδων ή ΤΑΠ), σε συγκεκριμένο χρόνο, ως χρόνος γέννησης της οφειλής λογίζεται η ημερομηνία λήξης της προθεσμίας αυτής. Κατά τα λοιπά, χρόνος γέννησης της οφειλής νοείται η ημερομηνία του τίτλου, δυνάμει του οποίου διενεργείται η βεβαίωση υπό ευρεία έννοια (εγγραφή σε χρηματικό κατάλογο). Ως βεβαιωμένη οφειλή στο πλαίσιο του νόμου αυτού, θεωρείται εκείνη που είναι ταμειακά βεβαιωμένη.
3.α) Η υπαγωγή στο άρθρο 54 του ν. 3979/2011 οφειλών που ανάγονται στην περ. α) της παρ. 1, περιλαμβάνει πάσης φύσεως οφειλές, οι οποίες γεννήθηκαν ή βεβαιώθηκαν από 1-9-2009 μέχρι και 16-6-2011. Στην περίπτωση αυτή, είναι δυνατή η υπαγωγή στη ρύθμιση, υπό την προϋπόθεση ότι έχει καταβληθεί από τον υπόχρεο έως την ημερομηνία υποβολής της αίτησής του, το 30% της συνολικής (αρχικής) οφειλής, συμπεριλαμβανομένων δηλαδή τυχόν προστίμων ή προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής.
β) Οφειλές γεννημένες ή βεβαιωμένες έως τις 16-6-2011, μπορεί να ρυθμιστούν εφόσον μέρος ή το σύνολό τους είχαν υπαχθεί στη ρύθμιση της παρ. 2 του άρθρου 63 του ν. 3801/2009 (εκ παραδρομής αναφέρεται στο νόμο το άρθρο 66), υπό την προϋπόθεση ότι έχει καταβληθεί από τον υπόχρεο έως την ημερομηνία υποβολής της αίτησής του, το 30% της ρυθμισθείσας οφειλής.
γ) Οφειλές γεννημένες ή βεβαιωμένες έως τις 16-6-2011, μπορεί να ρυθμιστούν, εφόσον μέρος ή το σύνολό τους είχαν υπαχθεί έως την ημερομηνία αυτή, σε καθεστώς τμηματικής καταβολής κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 170 του ν. 3463/2006 (δηλ. στο καθεστώς των άρθρων 13-21 του ν. 2648/98 περί διευκόλυνσης πληρωμής με τμηματική καταβολή του οφειλόμενου ποσού) και εφόσον έως την υποβολή της αίτησης, έχει καταβληθεί από τον υπόχρεο το 30% της διακανονισθείσας, κατά το νόμο 2648/1998, οφειλής.
Διευκρινίζεται ότι εφόσον στο πλαίσιο των ν. 3801/2009 και 2648/1998 ρυθμίστηκε μέρος μόνο και όχι το σύνολο των οφειλών, είναι δυνατή η υπαγωγή στις ως άνω περιπτώσεις β) και γ) αντίστοιχα, του συνόλου των γεννημένων ή βεβαιωμένων έως τις 16-6-2011 οφειλών. Επισημαίνεται εξάλλου, ότι οφειλέτες που δεν υπήχθησαν στο ρυθμιστικό πεδίο των ν. 3801/2009 και 2648/1998 έως την ημερομηνία δημοσίευσης του ν. 3979/2011, μπορούν να ρυθμίσουν μόνον όσες οφειλές τους γεννήθηκαν ή βεβαιώθηκαν μετά την 1η-9-2009.
1.Απαραίτητη προϋπόθεση για την εφαρμογή της ρύθμισης του άρθρου 54 του ν. 3979/2011, είναι η λήψη σχετικής απόφασης από το οικείο συμβούλιο εντός αποκλειστικής προθεσμίας τριών μηνών από τη δημοσίευση του νόμου. Στην απόφαση αυτή, το συμβούλιο μπορεί να ορίσει τον αριθμό των δόσεων, ανάλογα με το ύψος του συνολικού ποσού των οφειλών, με ανώτατο όμως αριθμό τις είκοσι, καθώς και το ανώτερο ποσό οφειλής για το οποίο ισχύει υποχρεωτικά η εφάπαξ καταβολή. Δεν προβλέπεται στο νόμο κατώτερο και ανώτερο ύψος δόσης, αλλά το ύψος της εξαρτάται από το ρυθμιστέο ποσό σε συνάρτηση με τον καθοριζόμενο αριθμό δόσεων. Για την υπαγωγή στη ρύθμιση, δεν απαιτείται η καταβολή παραβόλου.
2.Τα αυτοτελή πρόστιμα (π.χ. λόγω αυθαίρετης κατάληψης κοινόχρηστου χώρου, του οποίου η χρήση δεν έχει επιτραπεί) νοούνται ως κύρια οφειλή, οι δε αναλογούσες σε αυτά προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής, μειώνονται ανάλογα με τον τρόπο καταβολής (εφάπαξ ή με δόσεις).
3.Σε περίπτωση εκκρεμοδικίας, προκειμένου ο ενδιαφερόμενος να υπαχθεί στη ρύθμιση, πρέπει προηγουμένως να παραιτηθεί της προσφυγής του με έγγραφη δήλωση προς τη γραμματεία του δικαστηρίου, στο οποίο κατατέθηκε και να υποβάλει τη δήλωση αυτή στον οικείο δήμο, μαζί με την αίτηση για ρύθμιση των οφειλών του.
4.Η υπαγωγή στη ρύθμιση του άρθρου 54 του ν. 3979/2011 δεν συντελείται αυτοδικαίως, αλλά απαιτείται αίτηση του οφειλέτη, η οποία πρέπει να υποβληθεί μετά τη λήψη της σχετικής απόφασης του δημοτικού συμβουλίου και εντός τριών μηνών από την έκδοση αυτής. Η καθυστέρηση καταβολής δύο δόσεων ή της τελευταίας δόσης, ή η μη καταβολή του υπολοίπου 80% της ρυθμισθείσας οφειλής εντός εξαμήνου (στην περίπτωση εφάπαξ καταβολής), επιφέρει την απώλεια των ευεργετημάτων της ρύθμισης. Έτσι, ο οφειλέτης υποχρεούται στην καταβολή της αρχικώς διαμορφωθείσας οφειλής του, αφαιρουμένων των ήδη καταβληθέντων.
5.Στη ρύθμιση μπορεί να υπαχθούν και ληξιπρόθεσμες οφειλές, για τις οποίες οι ασκηθείσες προσφυγές έχουν εξεταστεί από τις οικείες επιτροπές επίλυσης φορολογικών διαφορών και το σχετικό πρακτικό τους έχει εγκριθεί με απόφαση του οικείου δημοτικού συμβουλίου έως την αναφερόμενη, στην παράγραφο 3 του άρθρου 54 του ν. 3979/2011, προθεσμία υποβολής της αίτησης εκ μέρους των ενδιαφερόμενων. Στην περίπτωση αυτή, ρυθμίζεται η βεβαιωθείσα και καταστείσα ληξιπρόθεσμη, μέχρι τις 16-6-2011 οφειλή.
6.Στην περίπτωση που ο δήμος έχει αποστείλει εντολή δέσμευσης χορήγησης πιστοποιητικού φορολογικής ενημερότητας στην αρμόδια ΔΟΥ, αίρει την ως άνω εντολή, εφόσον ο υπαγόμενος στη ρύθμιση έχει καταβάλλει το 50% της αρχικής οφειλής. Εάν μετά την άρση της δέσμευσης ο υπόχρεος εκπέσει του ευεργετήματος της διευκόλυνσης, λόγω μη συμμόρφωσης στους όρους αυτής, ο δήμος υποχρεούται να προβεί στην εκ νέου δέσμευση της χορήγησης προς αυτόν του αποδεικτικού ενημερότητας, όταν η ληξιπρόθεσμη κύρια οφειλή του υπερβαίνει το ποσό των 293,47€. Τέλος, διευκρινίζεται ότι όταν το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών ενδιαφερόμενου έχει υπαχθεί στο καθεστώς ρύθμισης του νόμου 3979/2011, ή τελεί στο καθεστώς ρύθμισης προγενέστερου νόμου, για τη χορήγηση δημοτικής ενημερότητας, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 285 του ν. 3463/2006, δεν απαιτείται η πλήρωση της ως άνω προϋπόθεσης (καταβολή 50% της αρχικής οφειλής).
