Η Δημοκρατία πρέπει να είναι διάφανη! Όμως, δυστυχώς δεν είναι. Είναι απαράδεκτο να υπάρχει μία τόσο μεγάλη μυστικότητα γύρω από το ζήτημα της αμοιβής των βουλευτών. Είναι αδιανόητο να γίνεται το ζήτημα αυτό, πεδίο πολιτικών αντιπαραθέσεων και προβολής λαϊκίστικων επιχειρημάτων.
Όμως, το “ταμπού” γύρω από την αμοιβή των βουλευτών, δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο.
Το θέμα αυτό, περιβάλλεται από “τείχη μυστικότητας” σε πολλά κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Δεν είναι τυχαίο ότι, αντίθετα με ό,τι συμβαίνει σε άλλα θέματα, δεν υπάρχει ένας πλήρης συγκριτικός πίνακας με τις αμοιβές και τα άλλα προνόμια των βουλευτών, στις διάφορες χώρες της Ευρώπης. Αυτό συμβαίνει επειδή, απλούστατα, είναι πολύ δύσκολο για κάποιον ερευνητή να συγκεντρώσει και να παραθέσει τα στοιχεία αυτά.
Έχοντας ξεκινήσει από νωρίτερα μία έρευνα για το ευρύτερο κόστος από τη λειτουργία των πολιτικών κομμάτων και του κοινοβουλευτικού θεσμού, συγκεντρώσαμε και παρουσιάζουμε σήμερα, τα στοιχεία αμοιβής των βουλευτών στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στα τέλη του Ιανουαρίου 2013, θα κυκλοφορήσει το β’ μέρος της μελέτης “Το Κόστος της Δημοκρατίας”, το οποίο θα αναφέρεται αναλυτικά τόσο στις αμοιβές, τα συνταξιοδοτικά σχήματα, τα διάφορα προνόμια και το ζήτημα της ασυλίας των βουλευτών στις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και στα κόστη λειτουργίας των Κοινοβουλίων στις χώρες αυτές.
Στη περιληπτική σημερινή μας ανακοίνωση, πρέπει να αναφέρουμε ότι:
1) Οι καλύτερα αμειβόμενοι βουλευτές, με βάση τη “βασική αμοιβή”, είναι της Ιταλίας, αφού αμείβονται με € 11.703 μηνιαίως. Οι χειρότερα αμειβόμενοι είναι οι βουλευτές της Ουγγαρίας (€ 850 μηνιαίως). Οι χειρότερα αμειβόμενοι βουλευτές κράτους της Ευρωζώνης είναι της Σλοβακίας (€ 1.961 μηναίως).
2) Σε όλες σχεδόν τις χώρες, η αμοιβή των βουλευτών αποτελείται από δύο τμήματα: α) από τη βασική αμοιβή και β) από συμπληρωματική αμοιβή που έχει τη μορφή εξόδων παραστάσεως, επιδομάτων, αποζημιώσεων για διάφορες δαπάνες κλπ. Σε αρκετές περιπτώσεις, η συμπληρωματική αμοιβή, είναι υψηλότερη της βασικής.
3) Πέραν των παντός είδους αμοιβών, σε όλες τις χώρες δίδονται και άλλες παροχές, σε είδος. Οι συνήθεις παροχές είναι η τηλεφωνική και ταχυδρομική ατέλεια, η παροχή βοηθών και συνεργατών για το έργο των βουλευτών και η δωρεάν μεταφορά. Σε κάποιες χώρες (η Ελλάδα ανήκει σ’ αυτές), οι παροχές αυτές είναι υψηλής χρηματικής αξίας (για παράδειγμα, στην Ελλάδα ο βουλευτής έχει τρεις βοηθούς οι οποίοι πληρώνονται άμεσα από το Κράτος - στη Γαλλία ο κάθε βουλευτής μπορεί να έχει έως και πέντε βοηθούς), ενώ σε κάποιες άλλες οι διάφορες παροχές είναι ασήμαντες.
4) Σε 19 από τα 27 κράτη μέλη, η (κάθε είδους) βουλευτική αμοιβή φορολογείται κανονικά. Σε 5 κράτη, φορολογείται ένα μέρος της αμοιβής (συνήθως η βασική), ενώ δε φορολογείται καθόλου στην Εσθονία. Για δύο κράτη (Μάλτα και Σλοβενία) δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία.
5) Σε όλα σχεδόν τα κοινοβούλια παρέχεται δωρεάν γραμματειακή υποστήριξη στους βουλευτές, καθώς και χώρος γραφείων στους χώρους του Κοινοβουλίου.
6) Στις ιστοσελίδες δώδεκα Κοινοβουλίων, παρέχονται ικανοποιητικές και επαρκείς πληροφορίες για το ζήτημα της αμοιβής των βουλευτών. Αντίθετα, οι ιστοσελίδες 15 Κοινοβουλίων δεν αναφέρονται στο ζήτημα. Μεταξύ αυτών που δεν αναφέρονται, περιλαμβάνονται τα Κοινοβούλια της Ελλάδας και της Κύπρου.
7) Τα στοιχεία για χώρες όπου δεν υπάρχει επίσημη ενημέρωση από τα sites των Κοινοβουλίων έχουν αντληθεί κυρίως από διάφορα δημοσιεύματα στις ίδιες τις χώρες. Οι χώρες αυτές είναι οι: Ελλάδα, Κύπρος, Βέλγιο, Βουλγαρία, Γαλλία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβακία, Σουηδία και Τσεχία. Για τη Σλοβενία δεν κατέστη δυνατό να βρεθούν έστω και σχετικά δημοσιεύματα.
8) Τα sites των Κοινοβουλίων της Ελλάδας και του Λουξεμβούργου είναι τα μόνα τα οποία εμφανίζουν πληροφορίες μόνον στις εθνικές τους γλώσσες.
Όταν ολοκληρωθεί η μελέτη, θα συμπεριλαμβάνει στοιχεία που θα έχουν αντληθεί από επίσημες απαντήσεις σε ερωτήματα που έχουμε ήδη αποστείλει στα Κοινοβούλια όλων των χωρών.
Η μελέτη εκπονείται από τους: Γιάννη Σιάτρα, Μαρία Σαββουλίδη και Κωνσταντίνο Μαντέλλο.