Παρασκευή 20 Ιανουαρίου 2012

Οικογενειακός γιατρός - Γράφει ο Γ. Σταυράκης

Στις μέρες μας η ιατρική επιστήμη με την αρωγή της ηλεκτρονικής τεχνολογίας έχει κάνει άλματα εκπληκτικής προόδου στο σκέλος της διάγνωσης, αλλά, έχασε μεγάλο μέρος από το αληθινό ανθρωπιστικό της πρόσωπο.
Εκατό χρόνια πριν, με λιγότερη επιστημονική γνώση οι γιατροί, με τα ελάχιστα φάρμακα που υπήρχαν, αλλά με προσωπική υποστήριξη και ουσιαστικό ενδιαφέρον για τον άρρωστο κατάφερναν να ξεπεράσει δύσκολες καταστάσεις. Λειτούργησε ένα είδος οικογενειακού γιατρού, για όσους είχαν τη δυνατότητα. Σήμερα η ιατρική απομακρύνθηκε από αυτό που λέμε οικογενειακός γιατρός, έγινε μηχανιστική. Ο άρρωστος αντιμετωπίζεται ως ένα νούμερο σαν να μην έχει συναισθήματα και ανησυχίες. Με το ταλαιπωρημένο εθνικό Σύστημα Υγείας και τα ποικίλα ασφαλιστικά ταμεία, η σχέση γιατρού με τον ασθενή στις περισσότερες περιπτώσεις είναι μηχανιστική και απρόσωπη. Έτσι «prima vista» με μεγάλη προθυμία συνταγογραφούν με ελάχιστο ή καθόλου ενδιαφέρον να πάρουν το ιστορικό του ασθενή. Ακόμη χειρότερα κάποιοι άλλοι με φανερή σπουδή και επιτηδευμένο ενδιαφέρον παραπέμπουν τους ασθενείς σε δαπανηρές και συχνά άχρηστες εξετάσεις για να βρίσκονται σε κερδοφορία τα «κυκλώματα» γιατροί, διαγνωστικά κέντρα, κλινικές και φυσικά φαρμακοβιομηχανίες. Και αυτά, όχι γιατί οι γιατροί δεν επιθυμούν να μας κάνουν καλά και να τιμήσουν τον όρκο τους, αλλά δυστυχώς, επειδή και η υγεία έγινε αντικείμενο κερδοσκοπίας με όλη τη σημασία της λέξης. Σε σοβαρές περιπτώσεις υγείας όταν ο άρρωστος χρειαστεί άμεση νοσοκομειακή φροντίδα, τότε το σύστημα (ΕΣΥ) αλλάζει ρότα, η μηχανές ζεσταίνονται με μια ανομολόγητη προϋπόθεση. Το φακελάκι στον κατάλληλο γιατρό, την κατάλληλη στιγμή. Κάθε παράληψη να λαδωθεί η «μηχανή» οδηγεί σε άλλα προβλήματα, όπως διανυκτέρευση στη ράντσα, παρακολούθηση από μαθητευόμενους γιατρούς κ.α.
Ο εκάστοτε υπουργός της υγείας τις τελευταίες δυο – τρεις δεκαετίες καθησυχάζει τους πολίτες και τους διαβεβαιώνει ότι οι φόροι και οι εισφορές που πληρώνουν πάνε σε καλή μεριά. Η πραγματικότητα όμως είναι διαφορετική. Όπως με τη  δωρεάν παιδεία, το ίδιο και με τη δωρεάν υγεία. Τα δυο δημόσια αγαθά που έχουν θεμελιώδη σημασία για το μέλλον ενός λαού, και κυρίως ο χώρος της υγείας κατάντησε να είναι μια τεράστια χοάνη διασπάθισης του δημοσίου χρήματος. Για να καταλάβουμε γιατί μιλάμε, το εθνικό σύστημα υγείας στην Ελλάδα (ΕΣΥ) τις τελευταίες δυο δεκαετίες ξόδεψε τα ίδια μυθικά ποσά σε ευρώ, με όσα η Ισπανία με σαράντα εκατομμύρια πληθυσμό(!) Αποτέλεσμα; Παρά το μεγάλο πάρτι διαφθοράς με κάποια δις ευρώ, στα Νοσοκομεία της χώρας, η ποιότητα στις υπηρεσίες υγείας πάσχει, και πάσχει σοβαρά. Το μεγαλύτερο ασφαλιστικό ταμείο το ΙΚΑ παρουσιάζει, επιεικώς, τριτοκοσμική εικόνα.
Οι γιατροί πρόθυμοι και πολλές φορές αδιάφοροι, να εξετάσουν τον άρρωστο ως ξεχωριστή ανθρώπινη οντότητα, να πάρουν το ιστορικό με μια συνέπεια και συνέχεια. Με ιδιαίτερο ζήλο, ωστόσο, παραπέμπουν σε άλλες ειδικότητες, συχνά, χωρίς αυτό να χρειάζεται. Ο θεσμός του ίδιου γιατρού, δηλαδή του οικογενειακού γιατρού, φαίνεται να δουλεύει το σύστημα, λειτουργεί με μια μαζικότητα που μεταβάλλει τον άνθρωπο σε απρόσωπο εξάρτημα μιας μηχανής. Είναι καιρός επιτέλους, οι αρμόδιοι στο χώρο της δημόσιας υγείας να μελετήσουν σοβαρά τη θεσμοθέτηση του οικογενειακού γιατρού, ο οποίος θα παρακολουθεί ολόκληρη την οικογένεια, θα γνωρίζει το ιστορικό υγείας σε κάθε άτομο ξεχωριστά, και θα παραπέμπει τον άρρωστο σε άλλες υπηρεσίες υγείας (π.χ. Νοσοκομείο) μόνο όταν αυτός κρίνει απαραίτητο.