Όσοι δημιουργούν, ασχολούνται με κάτι, κάνουν λάθη. Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει κάνει λάθη. Και επομένως καταρρίπτεται ο ισχυρισμός του Πάπα ότι είναι αλάθητος. Δύο μεγάλες δυνάμεις κατευθύνουν τη ζωή μας: το λάθος και η αλήθεια.
Και αυτές οι δυνάμεις αλληλοσυγκρούονται και κονταροχτυπιούνται συνέχεια μέσα στο άτομο και στην κοινωνία.
Τα λάθη των αρχόντων είναι αποτέλεσμα των συμβούλων τους, του περιβάλλοντος και των αποφάσεων που παίρνουν σε δεδομένη στιγμή πάνω σε κάθε πρόβλημα. Όταν οι αποφάσεις δεν λαμβάνονται επιπόλαια και εσπευσμένα, όταν στηρίζονται πάνω στη σύνεση και στην ηθική, πάνω στη δικαιοσύνη και στην τιμιότητα, τότε ένα κύμα αλήθειας θα απομακρύνει το λάθος. Τότε κάθε ενέργεια των αρχόντων θα ταυτίζεται με την εσωτερική τους εντιμότητα και δικαιοσύνη.
Αλλά το μεγαλύτερο λάθος των αρχόντων είναι η απογοήτευση από τα λάθη τους ή η παντελής αγνόηση των λαθών. Το να θρηνολογούμε πάνω στα λάθη μας είναι σαν να κλαίμε πάνω σε σπασμένα βάζα. Ή το να επαναλαμβάνουμε τα λάθη - «το δις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού» - προδίδει ανωριμότητα και ανοησία.
Είμαστε σίγουροι και περιμένουμε οι άρχοντες της Ευρυτανίας να κάνουν λάθη. Είναι φυσικό και ανθρώπινο. Θα θέλαμε όμως μια λογική, ορθολογιστική, ωφέλιμη αντιμετώπιση και στάση μπροστά στα λάθη τους. Να εξετάσουν γιατί το έκαναν, ποιος θα ήταν ο σωστός χειρισμός του προβλήματος, να διδαχθούν από τα λάθη τους, να αποφασίσουν να μην επαναληφθούν και να τα ξεχάσουμε άρχοντες και αρχόμενοι.
Εκείνος που διδάσκεται από τα λάθη του προβληματίζεται, παίρνει αποφάσεις και χαράσσει έναν ασφαλή δρόμο, πάνω στον οποίο βαδίζει. Από μια αρνητική κατάσταση περνά σε μια θετική και δημιουργική. Και αυτή η τακτική φρονούμε και η τεχνική πάνω στα λάθη, θα αποτελέσει ανασχετικό παράγοντα, θα βελτιώνει συνεχώς την εικόνα των αρχόντων μας, θα αυξάνεται η εμπιστοσύνη μας σε αυτούς και θα βελτιώνεται η συμπεριφορά μας απέναντί τους. Αλλά το βασικότερο είναι ότι θα παίρνουν σωστές αποφάσεις, θα μας εξασφαλίζουν μια ζωή συνετή και αληθινή, χωρίς λάθη και περιπέτειες.
Μπροστά σε αυτήν την κατάσταση οι αρχόμενοι οφείλουν να επιδείξουν ανοχή με αγάπη, γενναιοψυχία, υπομονή και μεγαθυμία. Και βέβαια θα κάνουν καλόπιστη και ωφέλιμη κριτική. Την αναγκαιότητα της κριτικής την έχει επιβάλει η ίδια η ζωή για την αναζήτηση της αλήθειας.
Και αυτές οι δυνάμεις αλληλοσυγκρούονται και κονταροχτυπιούνται συνέχεια μέσα στο άτομο και στην κοινωνία.
Τα λάθη των αρχόντων είναι αποτέλεσμα των συμβούλων τους, του περιβάλλοντος και των αποφάσεων που παίρνουν σε δεδομένη στιγμή πάνω σε κάθε πρόβλημα. Όταν οι αποφάσεις δεν λαμβάνονται επιπόλαια και εσπευσμένα, όταν στηρίζονται πάνω στη σύνεση και στην ηθική, πάνω στη δικαιοσύνη και στην τιμιότητα, τότε ένα κύμα αλήθειας θα απομακρύνει το λάθος. Τότε κάθε ενέργεια των αρχόντων θα ταυτίζεται με την εσωτερική τους εντιμότητα και δικαιοσύνη.
Αλλά το μεγαλύτερο λάθος των αρχόντων είναι η απογοήτευση από τα λάθη τους ή η παντελής αγνόηση των λαθών. Το να θρηνολογούμε πάνω στα λάθη μας είναι σαν να κλαίμε πάνω σε σπασμένα βάζα. Ή το να επαναλαμβάνουμε τα λάθη - «το δις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού» - προδίδει ανωριμότητα και ανοησία.
Είμαστε σίγουροι και περιμένουμε οι άρχοντες της Ευρυτανίας να κάνουν λάθη. Είναι φυσικό και ανθρώπινο. Θα θέλαμε όμως μια λογική, ορθολογιστική, ωφέλιμη αντιμετώπιση και στάση μπροστά στα λάθη τους. Να εξετάσουν γιατί το έκαναν, ποιος θα ήταν ο σωστός χειρισμός του προβλήματος, να διδαχθούν από τα λάθη τους, να αποφασίσουν να μην επαναληφθούν και να τα ξεχάσουμε άρχοντες και αρχόμενοι.
Εκείνος που διδάσκεται από τα λάθη του προβληματίζεται, παίρνει αποφάσεις και χαράσσει έναν ασφαλή δρόμο, πάνω στον οποίο βαδίζει. Από μια αρνητική κατάσταση περνά σε μια θετική και δημιουργική. Και αυτή η τακτική φρονούμε και η τεχνική πάνω στα λάθη, θα αποτελέσει ανασχετικό παράγοντα, θα βελτιώνει συνεχώς την εικόνα των αρχόντων μας, θα αυξάνεται η εμπιστοσύνη μας σε αυτούς και θα βελτιώνεται η συμπεριφορά μας απέναντί τους. Αλλά το βασικότερο είναι ότι θα παίρνουν σωστές αποφάσεις, θα μας εξασφαλίζουν μια ζωή συνετή και αληθινή, χωρίς λάθη και περιπέτειες.
Μπροστά σε αυτήν την κατάσταση οι αρχόμενοι οφείλουν να επιδείξουν ανοχή με αγάπη, γενναιοψυχία, υπομονή και μεγαθυμία. Και βέβαια θα κάνουν καλόπιστη και ωφέλιμη κριτική. Την αναγκαιότητα της κριτικής την έχει επιβάλει η ίδια η ζωή για την αναζήτηση της αλήθειας.